De persconferentie wordt afgesloten. Dit liveblog stopt nu.
Westerbeke (OM): ,,We willen nog meer zicht krijgen op de bevelslijn die ertoe heeft geleid dat de BUK naar Oekraïne ging. In dat onderzoek leggen we onszelf geen beperkingen op."
Met andere woorden: dat onderzoek zou tot in het Kremlin kunnen voeren.
Vraag uit de zaal, voor de Maleisische vertegenwoordiger van het JIT: ,,Uw leiders zijn kritisch geweest over de bewijzen van het JIT, hoe staat u daar in? ,,Wij staan aan de kant van de wet en staan achter de conclusies."
Een reactie uit Rusland. Alle vier de verdachten zouden zich nu in Moskou bevinden, meldt het Kremlin. Igor Strelkov heeft daar tegenover Russische media ontkend dat de rebellen in Oekraïne verantwoordelijk zijn voor het neerhalen van het passagiersvliegtuig.
De vier verdachten bevinden zich volgens het Kremlin in Moskou. Daar wachten ze de officiële aankondiging van de onderzoekscommissie in Nederland af. Rusland heeft het onderzoek naar het neerschieten van het passagiersvliegtuig MH17 in het Oekraïense luchtruim als eenzijdig bekritiseerd. ,,Rusland had geen kans om deel te nemen aan het onderzoek naar deze vreselijke ramp, hoewel we dat vanaf het begin hadden aangeboden", zei een woordvoerder van het Kremlin.
De presentatie is nu klaar. De pers mag nu vragen stellen. Westerbeke, Openbaar Ministerie, antwoordt: ,,Ik ben een realist. De kans dat de vier verdachten in de rechtbank zullen verschijnen is klein. Maar er waren ook mensen die zeiden dat het helemaal geen zin had om aan deze zaak te beginnen. We zullen nu, vijf jaar later, wel een proces hebben."
JIT laat nu afgeluisterde telefoongesprekken horen tussen Girkin, de minister van Defensie van de zelfverklaarde deelrepubliek Donetsk, en een Russische militair. Daarin vraagt Girkin om militaire steun, onder meer luchtverdedigingsmateriaal. ,,En dan niet van die dingen die je vanaf de schouder moet afschieten." De contactpersoon zegt dat daar al aan gewerkt wordt.
JIT: ,,Wij willen graag weten wie heeft besloten dat de BUK naar Oekraïne zou gaan en met welke opdracht ze gingen." Oproep aan getuigen om zich te melden.
Paulissen: ,,We doen oproep aan iedereen die informatie heeft over de militairen die de bemanning van de BUK vormden, zich bij ons te melden."
JIT laat een afgeluisterd gesprek horen waarop een van de verdachten vertelt dat hij een bemanningslid van de BUK bij zich heeft die de rest kwijt is. Ook zijn er facebookberichten waarin een soldaat van het 2e bataljon van de 53e brigade aan een vrouw meldt dat ze richting Oekraïne reizen, samen met soldaten van het 3e bataljon. Dat is het bataljon dat de BUK bij zich had. Het JIT wil graag met de betreffende soldaat in contact komen, hij weet misschien wie de bemanning van de BUK was.
Tussentijdse samenvatting: het JIT heeft 4 verdachten opgespoord (drie Russen en een Oekraïner) die betrokken zijn geweest bij het vervoeren en beveiligen van de BUK-installatie in Oost-Oekraïne. Het is de 'chain of command' van de rebellenrepubliek in Oost-Oekraïne.
De vier moeten op 9 maart volgend jaar voor de rechtbank verschijnen. De kans dat ze komen is klein. Het JIT gaat nu verder met het onderzoek naar wie de exacte bemanningsleden van de BUK-installatie waren. Het is aannemelijk dat ook die uit Rusland kwamen. Ze zitten nog niet bij de huidige verdachten.
Westerbeke: ,,Dit is een gedenkwaardige dag. We hadden de nabestaanden beloofd te achterhalen wie er verantwoordelijk zijn voor de dood van hun geliefden. Ik ben trots dat we die belofte staande kunnen houden."
Westerbeke: ,,Het strafproces zal beginnen op 9 maart 2020, in het Justitieel Complex Schiphol. We vragen de verdachten daarbij aanwezig te zijn of eerder al contact op te nemen. Het strafproces gaat ook door als de verdachten niet aanwezig zijn."
Westerbeke: ,,Russische Federatie weigert vooralsnog antwoorden te geven op onze vragen. Onder meer op de vraag op Doebinski in de betreffende periode werkzaam was voor de Russische overheid. Als de verdachten direct een toelichting willen geven: graag!"
Westerbeke: ,,De mogelijkheid bestaat dat ze een militair vliegtuig wilden neerschieten, maar ook dan houden we ze verantwoordelijk. Wat ze wel en niet precies wisten, zal in de rechtbank moeten worden vastgesteld. De rechtbank zal dan een oordeel moeten vellen. De verdachten kunnen op zitting hun verhaal vertellen. We zullen de Russische Federatie vragen de dagvaardingen te overhandigen en de verdachten. We zullen niet om uitlevering vragen, want de Russische en Oekraïnse grondwet verbieden uitlevering van onderdanen."
Westerbeke (OM): ,,Hun plan, hun handelen zorgden uiteindelijk voor het neerschieten van MH17, ook al hebben ze zelf niet op de knop gedrukt." Ze waren wel van een plan een vliegtuig neer te schieten. De verdachten worden vervolgd voor:
- het neerhalen van MH17
- de moord op 298 inzittenden van vlucht MH17.
JIT: Girkin stond in direct contact met de Russische overheid. Girkin was de baas van Doebinski, die was weer de baas van Poelatov. Ook stuurde hij direct Kharchenko aan. ,,Door die keten van bevel kon de BUK naar de plek komen vanaf waar hij is afgeschoten."
Girkin, Doebinski en Poelatov zijn namens het Russische leger allemaal al eens eerder uitgezonden geweest naar het buitenland, meldt het JIT. Kharchenko was in 2014 de leider van een strijdgroep in Oost-Oekraïne.
Het JIT stuurt vier internationale aanhoudingsbevelen uit voor de vier verdachten, ook komen ze op internationale opsporingsbevelen. Paulissen noemt nog een keer de namen: Igor Girkin (alias Strelkov), Sergej Doebinski, Oleg Poelatov en Leonid Kharchenko. Girkin en Doebinski zijn Russen en verblijven daar ook waarschijnlijk. Kharchenko is een Oekraïner en is waarschijnlijk in Oost-Oekraïne.
Wilbert Paulissen, landelijke recherche: ,,In eerste instantie waren zo'n 100 betrokkenen in beeld, van een groot deel van hen is niet gebleken dat ze strafrechtelijk betrokken zijn geweest. We hebben veel data en telefoongesprekken geanalyseerd. Het rampgebied is nog steeds ontoegankelijk voor ons. Er werken nog steeds 50 rechercheurs en 20 medewerkers van het OM aan de zaak. We doen nog steeds een oproep aan getuigen in de regio om zich te melden."
Westerbeke: ,,We zijn nu zover dat er daadwerkelijk vervolging komt. Deze vier verdachten houden we verantwoordelijk voor het binnenbrengen van het wapen, de BUK-raket, in Oekraïne."
Westerbeke: ,,Opsporen van verdachten is moeilijk. Want er doen veel theorieën de ronde. Sommige zijn bewust gebaseerd op onwaarheden. We hadden al vastgesteld dat MH17 was neergeschoten door een BUK-raket. We wilden ook weten wie er verantwoordelijk voor waren. We willen antwoorden geven, maar daar hebben we wettig en overtuigend bewijs voor nodig."
Fred Westerbeke, Openbaar Ministerie: ,,We gaan vier verdachten vervolgen voor het neerhalen van MH17, daarmee gaat het strafproces van start."
De persconferentie is begonnen. De Australische vertegenwoordiger van het team neemt het woord.
Bij de persconferentie van het Joint Investigation Team (JIT) zijn straks vertegenwoordigers van alle betrokken landen: Fred Westerbeke (Nederland, Openbaar Ministerie), Wilbert Paulissen (Nederland, politie), Frederic van Leeuw (België), Yuri Lutsenko (Oekraïne), Peter Crozier (Australië) en Mohamad bin Zakaria (Maleisië). Oekraïne is betrokken vanwege de plek van de ramp, Maleisië omdat het toestel van Malaysia Airlines was, Nederland, België en Australië hadden passagiers aan boord.
De namen van de vier verdachten zijn inmiddels bekend: Igor Girkin (alias Strelkov), Sergej Doebinski, Oleg Poelatov en Leonid Kharchenko. Drie Russen en een Oekraïner. Lees hier meer over hen.
Het JIT (het Joint Investigation Team, waarin Nederland, Australië, België, Maleisië en Oekraïne samenwerken) heeft vanmorgen om 10.30 uur eerst de nabestaanden van de MH17-ramp geïnformeerd over de nieuwe onderzoekresultaten.
Daaruit is gebleken dat het Openbaar Ministerie in Nederland vier verdachten gaat vervolgen voor de ramp met vlucht MH17. Deze Russische commandanten zouden betrokken zijn geweest bij het neerschieten van het toestel met een BUK-raket, bijna vijf jaar geleden, en de dood van 298 inzittenden.
De rechtszaak start op 9 maart 2020.
In een nieuw rapport dat vandaag is verschenen, noemt Bellingcat nieuwe namen van de belangrijkste verdachten. Wie daadwerkelijk het bevel gaf de raket af te vuren en wie op de knop drukte, is onbekend.
Volgens Bellingcat zijn er aanwijzingen dat officier Sergej Doebinski, hoofd van de militaire inlichtingendienst van de volksrepubliek Donetsk, het bevel tot schieten gaf, maar dat is nog niet hard te maken.Wat weten we al? We weten dat vlucht MH17 onderweg van Amsterdam naar Kuala Lumpur op 17 juli 2014, bijna vijf jaar geleden dus, uit de lucht is geschoten bij het Oost-Oekraïense dorp Hrabove.
Bij de crash kwamen 298 mensen om: 283 passagiers en 15 bemanningsleden. 196 inzittenden hadden de Nederlandse nationaliteit.
Het JIT heeft vastgesteld dat MH17 uit de lucht is geschoten door een BUK-raket, die afkomstig was van een installatie van de 53ste Luchtafweerbrigade van het Russische leger.
De raket is volgens het JIT afgeschoten vanuit een veld ten zuiden van de plaats Snizjne. Dat gebied was op dat moment in handen van pro-Russische separatisten.Rusland ontkent betrokkenheid, in september vorig jaar meldde het Russische ministerie van Defensie dat de BUK-raket afgevuurd was door Oekraïne.
Verslaggever Tonny van der Mee vertelde vanmorgen in de Ochtendshow over de persconferentie.