Dit liveblog is afgesloten.
De tweede landelijke onderwijsstaking van dit jaar is over zijn hoogtepunt heen. In het hele land gingen leraren, bestuurders, ouders en leerlingen de straat op, naar manifestaties of naar de Tweede Kamer. De protesten verliepen zonder incidenten.
De grootste bijeenkomsten waren er in Rotterdam, Amsterdam en Den Haag. Maar ook in Utrecht, Arnhem, Eindhoven, Zwolle en Leeuwarden werd gestaakt.
Het begrotingsdebat, waar ook de onderwijsbegroting wordt besproken, is op dit moment nog bezig in Den Haag. Verslaggever Hanneke Keultjes is daarbij en doet via Twitter live verslag. Haar tweets vind je hier.
Waar de Haagse binnenstad een paar weken geleden nog werd afgezet door het leger toen boeren op hun trekker naar Den Haag kwamen, stond er vandaag 'maar' één politiebus bij het Malieveld.
Hij stond enkele weken geleden nog met zijn tractor op het Malieveld in Den Haag. Melkveehouder Tijs van Hoof uit het Brabantse Heusden was vanmorgen opnieuw aan het protesteren. Ditmaal bracht hij zijn kinderen per trekker naar de Antoniusschool in Heusden. Een ludieke actie om aandacht te vragen voor de werkdruk in het onderwijs.
,,We willen de actie van de leerkrachten extra kracht bij zetten. Wij boeren zijn solidair met hen. Het is toch je grootste nachtmerrie dat je kinderen geen goed onderwijs kunnen krijgen.” - Lees er hier meer over.
Premier Mark Rutte kijkt vandaag uit op een spandoek van de stakers.
Geen dagje Madurodam of bankhangen voor de leerlingen van de Zoetermeerse basisschool Wereldwijs. Zij besloten gewoon zelf voor de klas te gaan staan.
Het plein in Den Haag, waar actiegroep 'Leraren in Actie' vandaag zijn manefestatie hield, loopt inmiddels leeg. Wel staat er nog een scherm waarop het debat in de Tweede Kamer te volgen is.
Op het plein staat ook nog Juf Brenda Benne-Saleh, woordvoerder van lerarengroep PO in Actie. Ze staat er met gemengde gevoelens. ,,Ze zeiden: goed dat jullie er weer zijn maar het is natuurlijk schandalig dat we hier weer moeten zijn. Ik werd vanochtend wakker en dacht: 'Ik ben er klaar voor, maar ik ben er ook klaar mee."Juffen Manon Uitema (rechts) en Annemieke Brandsma van de Daltonschool Sint Jozef zaten vanochtend al vroeg in de trein. Ze werken op een school in Lemmer maar wilden per se naar Den Haag. ,,We wilden dichtbij de politiek zijn", zegt Annemieke.
In de trein zaten ze in gewone kleren maar bij het Malieveld kwamen de bananen uit de tas. Het idee werd als grapje geboren tijdens een schoonmaakavond met ouders.
'Ik bied je een b(an)aan aan'. Want ook zij willen nieuwe collega's.
,,We moeten bij ziekte klassen regelmatig samenvoegen omdat er geen invallers zijn. Je voelt je gewoon bezwaard als je ziek bent", aldus Annemieke.
Lodewijk Asscher staat nu op het podium op het plein in Den Haag, nabij de Tweede Kamer. Hij spreekt alle actievoerders toe: ,,Praat met een leraar ergens op een school in het land. Jullie staan hier niet voor jezelf. Jullie staan hier voor het vak, de kinderen en de toekomst van Nederland. De PvdA steunt de onderwijsbegroting niet als er geen structureel geld komt."
Hij vervolgt: ,,Hoeveel kinderen moeten nog naar huis worden gestuurd? Hoeveel leraren moeten nog met een burn-out thuis komen te zitten?",,Onbegrijpelijk dat het kabinet nog steeds niet inziet hoe groot het probleem is", zegt Asscher. Hij roept leraren op zich 'niet te laten afschepen', aangezien het begrotingsoverschot in de miljarden loopt.
Ook SP-leider Lilian Marijnissen vindt dat er 'geld genoeg is'. Leraren moeten zich volgens haar niets anders laten wijsmaken, zegt ze tijdens de demonstratie op het Lange Voorhout. ,,We stoppen niet met acties voordat er structurele oplossingen zijn."
Laurien (10 jaar, in blauwe jas) mocht vandaag met haar moeder mee naar de manifestatie van LIA in Den Haag.
Moeder Miranda Holster is adjunct-directeur op de Paulusschool in Zoetermeer. Ze staat hier met een dubbel belang: als ouder en schoolleider. ,,We moeten echt actievoeren om meer meesters en juffen te vinden", vertelt ze.
Dochter Laurien is overigens niet overtuigd. Zij wil boerin worden. ,,Maar daarin moet het onderwijs haar wel goed begeleiden met de stikstofdiscussie", besluit haar moeder.Docent Dirk Struijk van het Cals College in IJsselstein heeft zich vandaag aangesloten bij de manifestatie van Leraren In Actie (LIA). ,,Ik hoop dat de politiek eens voor ons gaat staan met daden in plaats van achter ons met woorden", vertelt hij tegen verslaggever Ellen van Gaalen.
Toch ziet hij ook een rol voor zichzelf en zijn collega's. ,,We moeten zelf werk weigeren en de discussie met onze school en besturen aangaan. We kunnen klagen, we hebben de macht nu in handen want er zijn veel tekorten."Zo’n vijftig leerkrachten, ouders en enkele kinderen van verschillende basisscholen stonden vanochtend met spandoeken op de stoep van het Amersfoortse stadhuis, om op de landelijke stakingsdag aandacht te vragen voor de problemen in het basisonderwijs.
Ook in Utrecht verzamelden honderden leraren zich voor de staking bij het Stadskantoor. Vanaf daar loopt de protestmars naar het Stadskantoor om er een zogenoemde ‘freezing flashmob’ te doen. In de mars lopen ook ouders en kinderen mee.
De manifestaties in Amsterdam en Rotterdam zijn zojuist afgelopen. De opkomst was in allebei de steden groot. In Den Haag is het protest nog wel aan de gang. Veel mensen hebben zich in en rondom de Tweede Kamer verzameld.
De politie was daar overigens niet blij mee omdat door de grote opkomst onder meer de toegang werd geblokkeerd. Mensen werden verzocht te vertrekken.
Om scholieren geen slachtoffer te laten worden van een onderwijscrisis in het voortgezet onderwijs, moet er spoedig in geïnvesteerd worden. Dat stelt het LAKS (het landelijk actiecomité scholieren) vandaag.
,,Wij krijgen van scholieren te horen dat er op hun school vakken noodgedwongen geschrapt worden vanwege het tekort aan leraren. Examenklassen die een vak weken missen vanwege een uitgevallen docent en een tekort aan invalskrachten is ook niet zeldzaam meer”, aldus Pieter Lossie, voorzitter van het LAKS.
Wat hem betreft zouden er investeringen gedaan moeten worden waar zowel leraren als leerlingen baat bij hebben: kleinere klassen, meer bevoegde leraren en bevordering van het lerarenberoep.Meester Dennis van Duijn van de Haagse Paul Krugerschool staat tactisch opgesteld voor het Kamergebouw. ,,Ik rijd rond als vacature", vertelt hij tegen onze verslaggever Ellen van Gaalen. Deze basisschoolleraar wil geen boze boodschappen meer brengen. Hij wil er staan voor zijn mooie vak.
,,Bij eerdere stakingen was ik zo boos. Ik was bijna uit het vak gestapt. Ik voel me zo niet gehoord door minister Slob", zegt hij.
Zijn directeur overtuigde hem te blijven. Dus daar staat hij vandaag toch weer. In de hoop om mensen naar het onderwijs te trekken. ,,Het is zo mooi om kinderen iets te leren. Als je op straat loopt, roepen ze spontaan 'Hé meester!' Of ze geven je ineens een knuffel. De kinderen hebben ons nodig, zien ons als voorbeeld."
Lisa Westerveld, politicus voor GroenLinks: Die 460 miljoen moet structureel zijn
Leraren staan inmiddels in groten getale bij onder meer de Tweede Kamer, waar wordt gedebatteerd over de begroting van het onderwijsministerie. De publieke tribune van de Tweede Kamer zit al even vol, en zelfs de plekken in het Kamergebouw waar leraren kunnen meeluisteren met het debat zijn inmiddels schaars. Volgens de beveiliging is het raadzaam om niet meer naar het parlementsgebouw te komen.
Docenten van middelbare school Academie Tien in Utrecht wilden de Tweede Kamer in maar waren te laat. Ze staan nu bij het glazen huis op het plein om actie te voeren voor structureel meer geld. Docent Nederlands Tim Bartlema (links op de foto) heeft zijn dochter Jasmijn (4) meegenomen. ,,We staan hier voor al jullie kinderen."
Hoewel het werk op middelbare scholen iets beter te doen is is dan op basisscholen - 'we hebben nog wel eens een tussenuur op een dag' - staan ze er ook voor hun basisschoolcollega's. ,,Mijn vrouw werkt op een school in de Amsterdamse Bijlmer en daar is het echt al lastig. De werkdruk is nu niet aantrekkelijk", constateert Bartlema.Het glazen huis op het plein. Een handjevol leraren staat te luisteren naar het debat dat achter hen in de Kamer wordt gevoerd.
In de plenaire zaal is ondertussen het begrotingsdebat bezig . Verslaggever Hanneke Keultjes is erbij en doet verslag.
Ondertussen schrijven basisschoolleerlingen van groep 5 van Sainte Marie in Huijbergen een brief aan de minister.
Minister Slob, minister voor Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media, heeft voorafgaand aan het debat een petitie gekregen namens de schoolleiders. ,,Wij voelen ons het ondergeschoven kindje", was onder meer de boodschap. ,,Ik heb vaker benadrukt dat de schoolleider een belangrijke positie heeft. Hij of zij staat met één been in de docentenkamer en het andere been in de bestuurderskamer", was Slob zijn reactie onder meer. ,,We zullen er alles aan doen om ook u te helpen."
Slob begrijpt dat docenten en schoolleiders 'het zwaar hebben'. maar hij kan ze, zoals hij maandag ook al aangaf, niet beloven dat er structureel nog meer geld komt om het personeelstekort en de hoge werkdruk aan te pakken. Er ligt al een mooi aanvullend pakket', vindt hij.
Slob vindt het 'teleurstellend' dat dit voor sommige bonden aanleiding is toch te gaan staken. Met het extra geld kunnen scholen 'de komende jaren doen wat nodig is' om lege plekken voor de klas in te vullen.
,,Als ik de minister was, zou ik niet meer kunnen slapen van de gevolgen van het lerarentekort", reageert de Haagse docente Inge Mollema. Ze is een van de honderden deelnemers aan het lerarenprotest aan de Lange Voorhout in Den Haag. Ook daar begint de actie op gang te komen.
Ondertussen zijn de leraren in Rotterdam bijna aangekomen bij het Excelsior-stadion, waar ze zich verzamelen. Ze liepen vanmorgen in een mars over de Erasmusbrug. Fotograaf Frank de Roo legde de stoet vast.
Pierre van Diederen, leraar Natuurkunde in Limburg, heeft een spandoek gemaakt voor tijdens het protest.
De plenaire zaal zit inmiddels flink vol.
Kwart over acht, de geur van gebakken eieren stijgt op van de verschillende etages van zorgcentrum Vitalis Peppelrode. Niet gebakken door zorgpersoneel deze woensdag, maar door leerkrachten van Salto-basisschool 't Karregat in Eindhoven. Waarom hebben ze juist voor deze manier van actievoeren gekozen?
,,We waren het er direct over eens dat we wilden staken", legt leerkracht Marjolijn Oerlemans uit. ,,Mensen in de zorg hebben het ook zwaar en kunnen niet zomaar het werk neerleggen." Onder ouders van kinderen was er veel steun voor deze vorm van actievoeren, vertelt leerkracht Vesbiye Demirbas. "En we willen iets positiefs doen, in plaats van alleen gemopper en geklaag", zegt leerkracht Teja Stiphout.Ondertussen is er ook al reuring in de Tweede Kamer, meldt verslaggever Hanneke Keultjes. In de plenaire zaal wordt straks de onderwijsbegroting behandeld. Om iedereen een plek te geven is er een overloopzaaltje opengesteld en zijn er in de centrale hal 150 stoelen neergezet.
Ook in Lelystad gaan leraren, bestuurders en ouders de straat op.
Ook in Amsterdam is het druk. Bij het stadsdeelkantoor in Amsterdam-Oost voeren honderden mensen actie. Ook zijn er veel ouders met kinderen. Onder hen moeder Charlotte Smit met haar dochter Philippa van 4. Philippa heeft zelf een slogan bedacht voor op het spandoek. 'Geef meester Simon meer geld en hij is een superheld!' Ondertussen krijgt wethouder Marjolein Moorman van Onderwijs in Amsterdam bloemen.
Om 10.00 uur verzamelen de actievoerders zich op de Dam in Amsterdam.
Veel leraren voeren actie op hun eigen school, zoals deze leraren uit Roermond.
En hier in Delft
De actie van Arjen Lubach, voortkomend uit zijn programma Zondag met Lubach, is ook nu weer te zien. In de show werd vorig weekend aandacht besteed aan het lerarentekort.
Lubach had het over het standpunt van Rutte waarin deze zei dat de aanpak van het lerarentekort topprioriteit voor hem was. Maar is dat wel zo? Honderden kinderen en leraren zijn de laatste dagen gespot met het shirt 'Ik ben geen toprioriteit', expres met spelfout.
Internetdrukker Drukwerkdeal.nl uit Deventer is deze week overspoeld met aanvragen voor T-shirts met de tekst ‘Ik ben geen toprioriteit’. Het ontwerp van Lubach is op zijn website te downloaden. Mensen konden dan zelf een shirtje drukken.Voor de deur van het ministerie van OCW (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) staan inmiddels enkele honderden speelgoedtrekkertjes. De ludieke actie is een knipoog naar de duizenden tractoren die zich verzamelden op het Malieveld en op andere plekken afgelopen weken.
De mars over de Erasmusbrug in Rotterdam is inmiddels begonnen. Leraren in gele hesjes lopen samen een mars over de brug.
Ook in Brabant gaan leraren de straat op, zoals hier in Heeze.
Kan een protestdag ook gezellig zijn? Wel als het aan het lerarenteam van basisschool De Schakel uit Ammerzoden ligt. Zij hebben al hun zorgen over de problemen in het onderwijs in een aanstekelijke carnavalskraker gegoten.
Ondertussen wordt er op veel plekken in Nederland rustig ontbeten en een beetje tv gekeken. Tienduizenden kinderen zijn vandaag vrij. Dierentuinen en pretparken openen hun deuren voor speciale tarieven en in het hele land worden activiteiten georganiseerd voor kinderen die deze ochtend vrij zijn.
Voor de deur van de Tweede Kamer staat een Glazen Huis, een initiatief van de Algemene Onderwijsbond.
Op de site van Investeer in onderwijs wordt bijgehouden welke scholen vandaag dicht zijn. Om 07.50 uur waren dat er 4094. Bij de scholen zelf is het uiterst rustig.
Het geplaagde Malieveld, waar door alle protesten weinig gras meer over is, wordt vandaag met rust gehouden. Wel wordt er op andere plekken in Den Haag geprotesteerd, onder meer bij de ingang van het ministerie van Onderwijs, waar honderden speelgoedtractoren worden verwacht.
Veel leraren verzamelen op school waar het nu nog lekker rustig is, en het de hele dag rustig blijft, zoals hier in het Westland.
De leraren die vandaag gaan protesteren houden het waarschijnlijk wel droog, al is het in Limburg wel bewolkt en regenachtig, meldt Weerplaza. Verder schijnt vandaag af en toe de zon en kan lokaal een enkel buitje vallen. Het wordt vanmiddag ongeveer 10 graden en er waait een zwakke tot matige noordwestelijke wind.
Er wordt vandaag niet alleen geprotesteerd tegen de lage salarissen maar ook tegen het nijpende lerarentekort. Zieke leraren moeten door het enorme tekort vaak vervangen worden door een invaljuf. Of soms zelfs door een ouder. Suzanne Kars (52) uit Arnhem is zo'n felbegeerde invaljuf in het basisonderwijs. Als een soort spoedeisende hulp dicht ze de gaten van het lerarentekort. Soms op drie verschillende scholen in één week.
Op de actiewebsite staat de teller van het aantal scholen dat dichtgaat op dit moment op 4060.
Leraren in Actie gaat de ingang van het ministerie van Onderwijs woensdagochtend blokkeren met honderden speelgoedtractortjes. De "ludieke actie met een knipoog naar het boerenprotest" vindt plaats tussen 08.00 en 09.00 uur.
Later op de ochtend houdt Leraren in Actie een manifestatie op het Lange Voorhout in Den Haag. Sprekers zijn onder anderen Lilian Marijnissen, Lodewijk Asscher, Jesse Klaver, een aantal leraren en Pieter Lossie, voorzitter van scholierenorganisatie LAKS.