Dit liveblog gesloten.
D66 is in Leiden ruim de grootste partij gebleven. De partij van Sigrid Kaag haalde bij de verkiezingen 23,2 procent van de stemmen, iets meer dan de 20,9 procent vier jaar geleden. De tweede partij is de VVD met 15,1 procent. De uitslagen kwamen donderdagavond binnen en daarmee wordt het nog spannend voor de sociaal-liberalen.
Enkele uren eerder kwam D66 in de nieuwe voorlopige prognose van de verkiezingsdienst van het ANP op 23 zetels uit. Dat is er 1 minder dan eerder was berekend op basis van de getelde stemmen.
Maar in deze prognose was Leiden nog niet meegerekend, omdat ze daar nog aan het tellen waren. Ook de uitslag in Nissewaard in Zuid-Holland was er nog niet. Inmiddels is duidelijk geworden dat D66 hier na de VVD en PVV de derde partij is met 9,7 procent.
Daarnaast zijn de tienduizenden briefstemmen uit het buitenland nog niet in de laatste prognose meegeteld. Als deze uitslagen binnenkomen, naar verwachting vrijdagmiddag, dan volgt de definitieve prognose van het ANP. Daarin kunnen dus nog kleine wijzigingen voorkomen.
GroenLinks kreeg er in de laatste voorlopige prognose juist weer een zetel bij en komt op 8. DENK gaat van 2 naar 3 en JA21 gaat terug van 4 naar 3. BIJ1 van Sylvana Simons krijgt nu zeker 1 zetel in de Tweede Kamer. De andere partijen bleven op het eerdere voorlopige zetelaantal staan.
Overigens komt de Kiesraad volgende week vrijdag pas met de officiële uitslag tijdens een openbare zitting. Door restzetels kan de zetelverdeling toch nog een klein beetje afwijken van de prognose van het ANP.
Inmiddels is ruim 99,4 procent van de stemmen geteld door de stembureaus. De opkomst komt nu uit op 78,9 procent. Dat is minder dan vier jaar geleden, toen was het 81,6 procent.
De jongerenorganisatie van GroenLinks, DWARS, oordeelt hard over het verlies van de moederpartij tijdens de Tweede Kamerverkiezingen. De GroenLinks-jongeren zijn 'diep teleurgesteld' maar allerminst verrast. Partijleider Jesse Klaver moet het ook ontgelden. ,,De afgelopen maanden zagen we GroenLinks steeds verder afglijden'', schrijft voorzitter Sabine Scharwachter op de website van de organisatie.
Volgens DWARS ontbrak 'een sterk verhaal' tijdens de campagne en wilde de partij zich te aantrekkelijk maken voor regeringsdeelname. Idealisme maakte plaats voor concrete plannen en GroenLinks ging 'steeds meer dansen naar de pijpen van de grootste partijen', aldus de DWARS-voorzitter. Ook zou de campagne niet activistisch genoeg zijn. ,,Het gematigdere imago heeft er ironisch genoeg toe geleid dat de kans op meeregeren aanzienlijk is geslonken.'' De idealistische kiezer zou zijn afgehaakt en de gematigde kiezer overgestapt naar D66. Die partij won flink.
Deze nieuwe koers zou Klaver ook niet goed liggen, vindt DWARS. De 'ooit zo bevlogen en idealistische leider uit 2017' zou een 'stereotiepe tragedie' zijn van een 'jonge idealist' die met de jaren 'steeds realistischer en rechtser wordt'. DWARS laakt de constructieve houding van Klaver, die volgens de jongeren goed past binnen de oppositie maar niet binnen de campagne. De verbindende toon van Klaver is zelfs 'ongepast' op thema's als 'de opkomst van extreemrechts en fascisme'. Klaver zou te ver verwijderd zijn geraakt van het idealistische DNA van GroenLinks.
DWARS wil dat de moederpartij 'de noodzakelijke zelfreflectie' toont. 'Laat dit een 'wake-upcall' zijn.'
De tijd is rijp voor verregaande linkse samenwerking, die uiteindelijk tot een fusie moet leiden tussen in elk geval PvdA en GroenLinks. Dat zegt oud-PvdA-politica Jet Bussemaker. ,,Als er ooit een moment is om het te doen, is dat nu.” Nog nooit was het traditioneel linkse blok zo klein, PvdA, SP en GroenLinks houden volgens de voorlopige uitslag samen 25 zetels over.
© anp — Jet Bussemaker Nederland kleurt nog altijd VVD-blauw. Maar in de rijkste gemeenten brokkelt de steun voor Mark Rutte af, terwijl zijn partij in Brabant en Limburg juist beter scoort dan vier jaar geleden.
In Bloemendaal, het rijkste dorp van Nederland, is het aandeel VVD-stemmers flink gezakt: van 40 naar 32 procent. De VVD is daar nog wel de grootste, maar D66 rukt op. Ook in Laren, een andere steenrijke gemeente, heeft de VVD een boel kiezers aan D66 verloren.
Het valt op: in lommerrijke villadorpen als Wassenaar, Heemstede en Rozendaal verliest de partij van Mark Rutte óók terrein. Mogelijk zijn vermogende kiezers niet blij met ‘linkse’ VVD-verkiezingsplannen en zien zij na tien jaar Rutte meer heil in D66-lijsttrekker Sigrid Kaag.
Lees hier verder.
Oud-voetbalinternational Jeanet van der Laan (41) gaat voor D66 de Tweede Kamer in. Haar belangrijkste doel: Den Haag overtuigen van het belang van sport en bewegen. Lees hier ons interview met Van der Laan.
© Pim Ras Fotografie — Jeanet van der Laan Bij D66 hebben zich binnen een dag meer dan duizend nieuwe leden aangemeld, na de grote winst. Volgens de partij is het de snelste ledengroei in haar geschiedenis.
Inmiddels is het ledenaantal van D66 de 30.000 gepasseerd. Het oude record van de partij was 28.800, aldus een woordvoerder.
Campagneleider Sjoerd Sjoerdsma is blij met de ontwikkeling. Hij ziet het als 'een blijk van waardering voor onze positieve, verbindende campagne'. Sjoerdsma hoopt nog meer nieuwe leden te verwelkomen.
Met Wopke Hoekstra en Pieter Omtzigt had ‘team CDA’ goud in handen. Maar Omtzigt zit overwerkt thuis, Wopke worstelde zich door de campagne en ex-leider Hugo de Jonge liet zich niet zien. ‘Wat is nou het CDA-verhaal?’ Lees hier het hele verhaal.
© ANP — Pieter Omtzigt (CDA) en demissionair minister Wopke Hoekstra van Financiën (CDA) tijdens een debat over het aftreden van het kabinet In de nieuwe voorlopige prognose van het ANP blijkt dat D66 op 23 zetels uitkomt. Dat is er 1 minder dan tot nu toe berekend was. GroenLinks krijgt er juist weer een zetel bij en komt op 8. Denk gaat van 2 naar 3 en JA21 gaat terug van 4 naar 3. BIJ1 van Sylvana Simons krijgt nu zeker 1 zetel in de Tweede Kamer.
In de nieuwe prognose is Rotterdam meegeteld, maar Leiden en Nissewaard nog niet. Ook de briefstemmen uit het buitenland zijn nog niet meegeteld. Daarom kan nog geen definitieve prognose worden gemaakt en kunnen nog enkele wijzigingen ontstaan.
Inmiddels is ruim 98 procent van de stemmen geteld door de stembureaus in de gemeenten. De opkomst komt nu uit op 79 procent. Dat is minder dan vier jaar geleden toen het 81,4 procent was. Overigens komt de Kiesraad volgende week vrijdag pas met de officiële uitslag in een openbare zitting.
Bekijk hier alle uitslagen van de verkiezingen.
Het heeft lang geduurd, maar ook in Rotterdam zijn de stemmen inmiddels geteld. D66 is de grootste partij geworden met 16,7 procent van de stemmen, gevolgd door de VVD (15,5 procent).
© Arie Kievit Hoe kon het dat de opkomst tijdens de verkiezingen in Raalte zo laag was? Daar is de gemeente Raalte nu achter. Ruim drieduizend briefstemmen zijn niet meegeteld. De gemeente ging op onderzoek uit waardoor het kon dat de opkomst met maar liefst 12 procent daalde ten opzichte van de verkiezingen in 2017. ,,Een menselijke fout in het proces.” Lees hier het hele verhaal.
Ieder kan de verkiezingsuitslag op zijn eigen manier interpreteren. AD-hoofdredacteur Hans Nijenhuis kijkt naar vijf positieve kanten aan de verkiezingsuitslag.
De gemeenten Vlaardingen, Ommen en Ermelo hebben verkeerde opkomstpercentages doorgegeven aan het ANP gisteravond. In alle gemeenten werd een fors lager percentage stemmers genoteerd dan tijdens de Tweede Kamerverkiezingen in 2017. Het blijkt om een fout te gaan.
De gemeente Vlaardingen meldde gisteravond nog een opkomstpercentage van iets meer dan 54 procent, waarmee de Zuid-Hollanders een record van laagste opkomst in heel Nederland hadden. ,,Dat was alleen de opkomst van woensdag. Daarbij waren zowel de opkomst van maandag en dinsdag, als de briefstemmen niet meegerekend'', laat een woordvoerder weten. Uiteindelijk blijkt vandaag dat 73,7 procent van de stemgerechtigde Vlaardingers heeft gestemd. De uitslag van de stemmen is wel goed doorgegeven, zegt de woordvoerder.
In Ermelo werd gisteren een opkomst van 62,7 procent doorgegeven aan het ANP. Vandaag is dit aangepast naar 80,2 procent. Een woordvoerder van de gemeente laat weten dat ze ook in Ermelo per ongeluk alleen het opkomstpercentage van gisteren hebben doorgegeven, in plaats van maandag, dinsdag, de briefstemmen en woensdag samen.
Om dezelfde reden gaf ook Ommen een verkeerd opkomstpercentage door. Gisteravond zei de gemeente dat het opkomstpercentage 68,2 procent was, dit bleek 85,9 procent te zijn.
Het duurde tot na 16.00 uur op voor de gemeente Oss met de uitslag kwam, maar hij is binnen. Fier aan kop gaat ook hier de VVD, met net geen kwart van de stemmen. Maar de ogen zijn in de thuisstad natuurlijk gericht op de SP. Die partij verliest in het hele land fors, en ook in Oss is de schade flink. De partij verliest 3,5 procent ten opzichte van 2017.
© ANP — SP-partijleider Lilian Marijnissen Twee politieke zwaargewichten van VVD en D66 gaan aan de slag om de mogelijkheden van een nieuwe regeringscoalitie te verkennen. Ze hebben een breed draagvlak bij de lijsttrekkers van de zeventien gekozen partijen in de Tweede Kamer, zei Kamervoorzitter Khadija Arib na overleg met de partijleiders. Een profiel van beiden.
Rotterdam kampt met grote problemen rondom het tellen van de stemmen. Ruim 18 uur na het sluiten van de stembussen is er nog altijd geen zicht op een verkiezingsuitslag.
Tot overmaat van ramp wordt er nog met man en macht gezocht naar stemmentellers in de tweede stad van Nederland. Via groepschats en buurtapps worden jongeren opgeroepen om naar Ahoy te komen, om zo de uitslag vanavond hopelijk toch nog compleet te krijgen.
© Arie Kievit — Er wordt nog druk stemmen geteld in Rotterdam Ahoy Jorritsma (VVD) en Ollongren (D66) zullen de verkenners zijn deze kabinetsformatie, dat heeft Kamervoorzitter Arib zojuist bekend gemaakt.
Diederik Gommers ziet in de verkiezingsuitslag een bevestiging dat Nederland samen een weg uit de pandemie wil vinden. ,,Partijen die hebben laten zien dat ze willen samenwerken om de coronacrisis op te lossen, VVD en D66, hebben gewonnen.” De IC-baas heeft ook een wensenlijstje voor een nieuw kabinet.
Veel partijen hebben al aangegeven dat het initiatief voor de verkenners moet liggen bij de VVD en D66. Die worden volgens de prognoses de twee grootste partijen.
De verkenners spreken met alle lijsttrekkers. Zij hebben even de tijd. De nieuwe Tweede Kamer komt pas op 31 maart voor het eerst samen. Daarna wordt gedebatteerd over het verslag van de verkenners en worden een of meer informateurs aangewezen. De Kamer heeft sinds 2012 het initiatief bij de kabinetsformatie.
In de nieuwe Kamer komen vermoedelijk zeventien partijen.
Amper bekomen van de uitslag begint in Den Haag de formatie alweer. Alle fractieleiders leggen hun inzet vanmiddag op tafel bij Kamervoorzitter Arib. Veel partijen wijzen naar VVD en D66: de winnaars moeten het initiatief nemen. Naar verluidt worden er niet één maar twee verkenners aangesteld om te kijken wie er kunnen samenwerken met de liberale partijen.
