Vonnis waarschijnlijk op 4 juni
De zaak loopt op zijn eind en wordt aangehouden tot 17 mei, als ook de zaak van medeverdachte Het Meisje is behandeld. Weer twee weken daarna, op 4 juni, wordt vonnis gewezen. Tenzij, benadrukt de rechter, de rechtbank voor die tijd tot het oordeel komt dat de broers vrijgesproken moeten worden. Dan komen de broers eerder uit voorlopige hechtenis. Eind liveblog.
Advocaat kaatst de bal: juist officier interpreteert volop
De tweede termijn biedt weinig nieuwe inzichten. Wel kaatst De Vilder (advocaat Idris) de bal terug richting officier van justitie; die zou zich juist schuldig maken aan het interpreteren en inkleuren van bepaalde feiten.
Officier: verdediging interpreteert te veel
De zaak wordt hervat; de officier van justitie mag in de tweede ronde zijn zaak nog eens bepleiten. Hij vindt in ieder geval dat de verdediging verklaringen uit het dossier veel te veel interpreteert en illustreert dat aan de hand van voorbeelden: verklaringen van betrokkenen uit het duizenden pagina's dikke dossier.
Ook Idris' advocaat wil vrijspraak op alle punten
Advocaat De Vilder vraagt -kortom- vrijspraak van haar cliënt Idris M. op alle punten. Ze is na een een dikke vijf kwartier door haar pleidooi heen. De rechter schorst weer.
'Getuigenverklaringen uitsluiten want ingefluisterd door rivalen'
De getuigenverklaringen van De Lange en Enes S. over de rol van Idris M. bij de moordaanslag op Emin Y. moeten volgens De Vilder worden uitgesloten: ze zijn geen bewijs. Ze zijn volgens haar onjuist en ingefluisterd door de rivalen van Idris en Abas.
Zaak hervat met pleidooi raadsvrouw Idris M.
Advocaat De Vilder begint haar pleidooi door te constateren dat de zaak grotendeels rust op verklaringen van sleutelgetuigen Enes S. en De Lange. Maar juist die zijn, vindt De Vilder, niet betrouwbaar. Ze zouden leugenachtig, niet consistent en niet uit eigen waarneming verklaren.
Advocaat Abas: vrijspraak op alle punten
Advocaat Van Veen heeft zijn pleitnota van 48 pagina's voorgedragen. Hij meent dat zijn cliënt Abas M. van alle verdenkingen -van moordpogingen tot drugshandel en verduistering van een Mercedes dient te worden vrijgesproken. De zaak is nu even geschorst. Straks wordt de zaak vervolgd met de pleitnota van M. de Vilder, de raadsvrouw van Idris M.
De officier van justitie stelde gisteren dat veel getuigen die een verklaring aflegden een belang hadden om Idris en Abas in de cel te krijgen, maar dat de verklaringen wel door ander bewijs worden ondersteund. Raadsman Van Veen bepleit nu dat alle verklaringen van deze personen van het bewijs uitgesloten moeten worden.
,,De politie is op beschamende wijze als instrument gebruikt om Abas en zijn broer van het toneel te laten verdwijnen'', stelt Van Veen. ,,Het gaat om het systematisch in vereniging na kalm beraad en rustig overleg bespelen van het justitiesysteem voor eigen gewin.''
Eén voor één worden nu alle volgens Van Veen onbetrouwbare getuigen besproken. Volgens de advocaat is na de schietpartij in april 2016 ,,het zaadje geplant van de grote leugenboom zoals deze haar vruchten heeft afgeworpen in de vorm van het gruweldossier dat thans ter beoordeling voorligt''.
Volgens de advocaat is er geen enkel objectief bewijs voor de rol van Abas bij de moordpoging op de broers Emin en Ali Z. in 2016. Zij werden in hun auto beschoten, net buiten Zwolle. ,,. In het najaar van 2019 zijn er ineens allerlei personen van Turkse afkomst die belastende verklaringen hebben afgelegd'', betoogt Van Veen. ,,Het is de vraag of de verklaringen van deze personen voldoende betrouwbaar zijn om voor het bewijs te kunnen worden gebruikt.''
© News United / Stefan Verkerk — De schietpartij op de Wijheseweg vond plaats in april 2016. Advocaat Van Veen begint aan zijn urenlange pleidooi om Abas vrij te pleiten. Hij begint direct over de onbetrouwbare verklaringen van getuigen.
De rechtbank heeft er even over nagedacht en laat de nieuwe stukken toe. Maar mocht er een veroordeling komen en wordt deze nieuwe informatie gebruikt als bewijs, dan wordt de zaak heropend.
Van Veen wil dat de nieuwe stukken niet worden meegenomen in het oordeel van de rechtbank. Zijn collega Mirjam de Vilder, advocaat van Idris, steunt dat. Nieuwe informatie zo laat aanleveren zou in strijd zijn met de goede procesorde. Uitstel van de zaak wil Van Veen niet. ,,Want het is de hoogste tijd dat uw rechtbank een oordeel gaat geven over de betrouwbaarheid van de getuigen.''
In de aanvullende stukken wordt gesproken over de Aliexpress-deallijn. Een naam die in het hele dossier niet eerder opdook. Er wordt ook een nieuw nummer aan gekoppeld. ,,Ik begrijp er eerlijk gezegd helemaal niets meer van'', zegt advocaat Rutger van Veen van Abas M. geïrriteerd.
De advocaten van Idris en Abas maken zich op voor hun pleidooi op deze derde dag van het proces tegen de broers M. Er zijn op verzoek van Abas nog aanvullende stukken aangeleverd door de officier van justitie, die eerst worden bestudeerd. De zaak wordt in principe rond half tien hervat.
Dag 3 van het megaproces gaat van start
Lees hier hoe Justitie kwam tot de eis van celstraffen van 13 en 19 jaar voor de broers Idris en Abas M.
De zitting is nu geschorst en gaat morgenochtend verder. Dan houden de advocaten van Idris en Abas hun pleidooi, waarin ze allebei willen aansturen op volledige vrijspraak.
Justitie wil Idris M. 13 jaar de cel in vanwege drugshandel, voorbereidingen van de liquidatie op rivaal Emin Y., de daadwerkelijke moordpoging op die Emin en het ontvoeren en mishandelen van 'De Bolle'.
Bij zijn broer Abas is de eis een stuk hoger: 19 jaar celstraf. Dat komt omdat de officier hem naast bovenstaande ook de moordpoging op de broers Emin en Ali Z. in 2016 aanrekent, evenals het verduisteren van een gehuurde luxe Audi.
Eis tegen Abas M. is negentien jaar celstraf.
© Nicole van den Hout — Abas M., hoofdverdachte in de Zwolse drugsloorlog Eis tegen Idris M is dertien jaar celstraf.
© Nicole van den Hout — Idris M., hoofdverdachte in de Zwolse drugsoorlog. Rivaliteit in de lokale georganiseerde criminaliteit leidt tot excessief geweld, zegt de officier van justitie. ,,Het leven van een rivaal is niets waard.''
De aanslag op de broers Z. in 2016 is 'welhaast een blauwdruk' voor de aanslag op Emin Y. in 2019, stelt de officier. In beide gevallen werd door iemand 'die de druk van de broers M. niet kan weerstaan' een baken onder de auto van het doelwit geplaatst.
Idris en Abas vertelden in de jaren na deze moordpoging in 2016 meerdere mensen over hun rol erbij, stelt justitie. Soms fluisterend, bijvoorbeeld toen Abas aan 'De Bolle' vertelde dat Idris hem had aangespoord bij de beschieting geen AK-machinegeweer te gebruiken. Die zou volgens Idris te veel lawaai maken, werd tijdens de zittingsdag van gisteren al duidelijk. Abas zou dat zijn broer achteraf kwalijk nemen, omdat de doelwitten de beschieting overleefden.
Van de schietpartij in 2016, waarbij rivalen Emin en Ali Z. in hun auto werden beschoten, moet Idris M. van justitie worden vrijgesproken. Omdat er onvoldoende bewijs is voor zijn rol. Tegen Abas en medeverdachte Julian De Surinamer zijn volgens de officier wel voldoende bewijzen voor een veroordeling voor poging moord.
Bovendien verklaren anderen ook dat ze van Abas zelf al verhalen hoorden over de mishandeling van 'De Bolle'. Er werd door Abas zelfs een filmpje getoond, waarbij hij zei: 'Hier sla ik hem op zijn bek'.
De ontvoering en mishandeling van 'De Bolle' is ook voldoende bewezen, stelt de officier. Hij erkent dat de verklaring van het slachtoffer het belangrijkste is in deze zaak. En werpt de vraag op of die verklaring betrouwbaar is. ,,Ja, ze zitten allemaal in de drugshandel. Maar ze weten ook heel veel over elkaar. Het feit dat R.S. ('De Bolle') een belang heeft bij het opsluiten van de broers M., kan hand in hand gaan met waarheidsgetrouwe verklaringen.''
De officier benadrukt nog even dat de drugshandel in dit dossier in de marge staat, vergeleken met de veel zwaardere verdenkingen.
Ook drugshandel kan worden bewezen, stelt de officier. Een samenwerkingsverband tussen Het Meisje en de broers M. Zowel dealers als afnemers verklaren tegen de broers en onderzoek naar de dealtelefoons sluit op die verklaringen aan.
Abas was nadrukkelijker aanwezig, stelt de officier. Hij schoot op Emin Y., hij had gevraagd om het GPS-baken onder diens auto en Idris was tijdens de beschieting niet in Zwolle. Maar er is volgens het OM voldoende bewijs voor het medeplegen. Dus zijn zowel de voorbereiding van de liquidatie als de daadwerkelijke poging volgens de officier voldoende bewezen.
Jaemy kreeg een appje van de Ali 24/7-dealtelefoon: 'Jan haalt je op, jullie moeten naar Den Haag'. Met Jan wordt Idris bedoeld, volgens justitie. Deze chat staat volgens de officier haaks op de lezing van Idris dat hij Jaemy slechts een lift naar Den Haag gaf en niet wist dat die daar een auto zou ophalen.
Over de moordpoging op Emin Y. verklaarde Jaemy P. helder, volgens de officier. Op 25 oktober 2019 reed hij met Idris naar Den Haag om de gestolen Renault Clio op te halen, de volgende dag ging hij met Abas naar Holtenbroek en schoot Abas op Emin. Daarna stak Jaemy de auto samen met Het Meisje, Fabienne, in brand.
© News United/Stefan Verkerk — Politiemensen onderzoeken de uitgebrande auto aan de IJsselcentraleweg. Omdat 'Lange' in een verklaring de andere getuige Enes 'een grote rat' noemt, laat volgens de officier zien dat het zeer onaannemelijk is dat zij hun verklaringen tegen de broers M. op elkaar hebben afgestemd.
De officier noemt de tijdlijn wel sluitend, als het gaat om het smeden van de plannen om rivaal Emin Y. te vermoorden. Gegevens van zendmasten geven volgens hem aan dat mensen in augustus op het kamp aan de Vrouwenlaan waren, waar 'Lange' het wapen van Abas kreeg om Emin Y. mee te vermoorden.
De advocaten van Idris en Abas verwachten een hoge strafeis. Ze zullen zelf morgen voor vrijspraak pleiten.
De zaak wordt hervat. De officier van justitie gaat beginnen aan zijn requisitoir. Hij deelt het op schrift uit; ook Abas krijgt een exemplaar. ,,Ik dacht: als er één iemand zal willen reageren, zal het meneer Abas zijn.''
Schorsing tot de middag
De behandeling van de zaak zit erop. De rechtbank schorst de zitting nu tot 13.30 uur. Dan is het de beurt aan de officier van justitie. Die zal aan het eind van zijn requisitoir de strafeis tegen de broers bekendmaken. Hij verwacht voor zijn betoog zo'n 1,5 uur nodig te hebben.
Idris heeft een strafblad van 12 bladzijden, zijn broertje een strafblad van 10 kantjes. Dat wordt duidelijk tijdens het bespreken van de persoonlijke omstandigheden van de twee.
Gevraagd naar zijn toekomstplannen vertelt Idris dat hij ver van Zwolle vandaan wil gaan wonen en samen met Abas Hollandse zuivel naar Afghanistan wil exporteren. De broers hadden dit plan al eens, maar dat kwam niet van de grond.
,,Ik herinner me daar helemaal niets van'', zegt Idris. De officier zegt dat het 'weer zo'n objectief gegeven in het dossier is, dat aansluit bij de verklaringen van getuigen'. ,,Maar niet (door de broers, red.) verklaard kan worden.''
Het gestolen apparaat om auto's te stelen, werd later in Baarn gevonden in de auto waarin Fabienne, Enes en Jaemy P. zaten. Die auto werd achtervolgd, omdat ze in Blaricum een auto wilden stelen. Een Mercedes-AMG C63. Tijdens de achtervolging had Enes volgens de officier contact met Idris. 'Verstop die apparaat in de auto', zou Idris hebben gestuurd. 'Jij, niet Meisje. Meisje heeft de werktelefoon'.
© Mercedes-Benz — Voorbeeldfoto van een Mercedes-AMG C63. De broers zeggen het filmpje eerder niet te hebben gezien. Abas: ,,Je kunt tegenwoordig zoveel namaken. Het kan zijn dat het wel echt gebeurd is.''
Er is een filmpje gevonden op een iPhone die in gebruik zou zijn bij de Ali 24/7-drugslijn. Op het filmpje van 9 seconden is te zien hoe 'De Bolle' op de grond zit, heel angstig kijkt en een harde trap krijgt. Het gaat om de telefoon die Fabienne van den R. eerder bij de BP in Zwolle in de modder probeerde te begraven.
Getuigen Enes en 'Lange' zeggen dat Abas ze filmpjes liet zien van 'De Bolle' die huilend aan het bidden was en naakt onder de douche stond in het huis van Het Meisje. De mishandeling zou zijn omdat 'De Bolle' klanten probeerde af te pakken van de broers M.
De ontvoering en mishandeling zijn nog maar kort aan bod geweest. 'De Bolle' claimde dat hij is meegevoerd naar het huis van Het Meisje in Stadshagen, in elkaar geslagen en vernederd door de broers. Ook zou Abas een wapen op hem hebben gericht in het Marsbos in Zwolle-Zuid. Idris en Abas zeggen hier niets mee te maken te hebben.
© Carlo ter Ellen DTCT — De Zwolse nieuwbouwwijk Stadshagen. De officier benadrukt nog even dat hij best weet dat 'De Bolle' een boef is. De man is immers vaak veroordeeld, onder andere voor autodiefstal. ,,Maar wat heeft hij dan te winnen met de verkoop van een motorblok aan u?''
Volgens 'De Bolle' is ook een geleasete Audi S7 door Abas van hem gestolen. Het motorblok van die auto is later in een soortgelijke auto van Abas teruggevonden. Abas is al minutenlang bezig met een betoog over hoe 'De Bolle' de leasemaatschappij zou hebben opgelicht met drie Audi's.
De zitting wordt elk moment hervat. Gisteren kwam de advocaat van 'De Bolle' al met een schadeclaim van bijna 100.000 euro. Onder andere omdat Idris en Abas een 'keyless wave'-kast van hem hebben gestolen. Met zo'n apparaat is het slot van een auto te 'kapen'. De officier van justitie plaatste dan ook zijn vraagtekens bij deze schadeclaim. ,,Wat wilde uw cliënt nog met dat apparaat doen?''
Dag 1
Een samenvattende terugblik op de eerste procesdag is hier te lezen.
De rechtbank buigt zich vanochtend over een ontvoering en mishandeling. Idris en Abas M. worden ervan verdacht hun vroegere maat 'De Bolle' in de zomer van 2019 te hebben ontvoerd. Hij zou onder schot zijn gehouden en mocht naar eigen zeggen 'een laatste wens doen', terwijl zijn graf al gegraven was.
De zaak wordt nu tot morgenochtend 9.30 uur geschorst.
Abas en Idris doen alle verklaringen die tegen ze spreken af als leugens. Mensen zouden zijn betaald door Emin Y. en Emin Z. om belastende verklaringen af te leggen.
Het wapen dat is gebruikt, zouden Idris en Abas hebben gekocht van Remco H. Deze man uit Hattemerbroek maakt deel uit van de groep rond Henk Wolters, de geliquideerde Zwollenaar die als spin in het web van een wapen- en drugsbende wordt gezien.
© Opsporing Verzocht — Henk Wolters Het Mercedes-busje waar de broers Z. in reden, werd al gevolgd met een GPS-baken. Op de avond van de beschieting zou de auto vanuit Zutphen zijn gevolgd door een of twee auto's. Die worden gekoppeld aan Idris en Abas.
© Stefan Verkerk — Het Mercedes-busje aan de Wijheseweg in 2016. Na een korte plaspauze gaat de zaak nog even door. Aan bod komt nu de moordpoging in 2016. Idris en Abas worden verdacht van het beschieten van Emin en Ali Z. aan de Wijheseweg net buiten Zwolle.
Een jeugdvriend verklaarde dat hij de auto moest huren. Hij was Abas na jaren weer tegengekomen. Ze zouden een feestje vieren en met die dure auto de show stelen in Scheveningen.
Maar in Zwolle kreeg de man al een pistool op zich gericht, verklaarde hij. Hij moest aangifte doen van diefstal van de auto in Emmeloord. Pas veel later werden onderdelen van deze verdwenen C63 AMG teruggevonden in een loods in Zwolle. Daar lagen ook onderdelen van een gestolen Audi S7, van 'De Bolle', waarvan justitie ook Abas en Idris verdenkt.
Na het zijsprongetje naar de ontvoering, gaat de rechtbank nu verder met de verduistering van een peperdure en bloedsnelle Mercedes-AMG C63. De gehuurde auto verdween eind 2018 en justitie houdt Abas daarvoor verantwoordelijk.
De broers worden ook verdacht van het ontvoeren en mishandelen van 'De Bolle'. Die zaak is nog niet inhoudelijk behandeld, maar diens advocaat meldt zich zojuist vast. 'De Bolle' wil een schadevergoeding van in totaal 98.000 euro. Daaronder een dure Audi die Idris en Abas van hem gestolen zouden hebben, maar ook 10.000 euro immateriële schade. ,,Mijn cliënt heeft die avond in de loop van een vuurwapen gekeken. Zijn graf was al gegraven, hij mocht een laatste wens doen.''
Verschillende drugsgebruikers hebben op foto's bij de politie onder andere Idris en Fabienne herkend. Idris is helder: ,,Ik zit niet in die handel.''
Na de beschieting van Idris M. in september 2019 vond de politie in zijn woning aan de Van Disselstraat in Stadshagen 500 gram gedroogde hennep. Idris moet erom lachen. ,,Ik was bijna jarig en ik wilde daar spacecake van maken. Het was echt rotzooi, het rook alleen naar wiet.''
© Stefan Verkerk — Idris M. werd in zijn auto beschoten aan de Van Disselstraat in Zwolle. Medeverdachte Jaemy P. verklaarde dat hij Idris om werk vroeg en als koerier aan de slag kon. Hij moest onder leiding van Fabienne drugs dealen. Ook kreeg hij een keer 52.000 euro mee van Idris, om drugs te kopen in een theehuis in Den Haag.
