De oorlog die Rusland voert in Oekraïne gaat na bijna 3 maanden de ‘derde fase’ in, zeggen leiders in de Oekraïense hoofdstad Kiev. Volgens hen zal de nieuwste fase zich kenmerken door langdurige gevechten.
Er heerst een overwinningssfeer bij het Oekraïense leger en Poetin zou ‘ernstig ziek’ zijn. Lees hier een overzicht van de gebeurtenissen van afgelopen nacht.
'Het door Rusland opgelegde militair-civiele bestuur in Cherson heeft aangekondigd dat het Rusland zal vragen om de Cherson-regio op te nemen in de Russische Federatie', deelt het Oekraïense ministerie van Defensie in een bericht op Twitter.
Het ministerie verwacht dat er een referendum in het gebied gehouden zal worden, waarvan de resultaten gemanipuleerd worden zodat dit verzoek zal worden goedgekeurd. 'Inwoners van Cherson gaan naar alle verwachting verder met het demonstreren tegen de Russische bezetting.'
De instroom van Oekraïense vluchtelingen naar Duitsland neemt af. Dat zegt minister van Binnenlandse Zaken Nancy Faeser tegen de krant Rheinische Post. Faeser zei dat er nu ongeveer 2000 Oekraïners per dag in Duitsland arriveren. Half maart waren dat er ongeveer 15.000.
De bewindsvrouw verwacht dat de meeste vluchtelingen uit Oekraïne op termijn weer terugkeren naar hun land. ,,Sommigen zullen blijven als zij de kans zien om met hun kwalificaties voet aan de grond te krijgen op de Duitse arbeidsmarkt," zei Faeser.
Ze voegde eraan toe dat er nog veel inspanningen moeten worden geleverd om met name vrouwen, kinderen en ouderen goed op te vangen. Volgens Faeser is er onder de Duitse bevolking nog steeds grote bereidheid om te helpen. ,,Vluchtelingen worden hier zeer goed opgevangen. Er gaat op dit moment niets mis."
De overvolle Oekraïense graansilo’s baren de wereld steeds meer zorgen. Vanuit Europa wordt met man en macht gewerkt aan meer export over land, nu Rusland de Zwarte Zee blijft blokkeren.
Het hoofd van de Oekraïense inlichtingendiensten Kirilo Boedanov voorziet dat de oorlog in zijn land nog voor het einde van het jaar zal eindigen met een Russische nederlaag. Dat zei hij vrijdagavond in een prognose bij de Britse omroep Sky News. Het gaat om de meest gedetailleerde en optimistische prognose van een hooggeplaatste Oekraïense functionaris tot nu toe.
Volgens Boedanov gaat de oorlog zo goed dat Oekraïne tegen het einde van het jaar alle veroverde gebieden terug zal krijgen, inclusief het schiereiland de Krim en de Oost-Oekraïense Donbas-regio. Het keerpunt zou in de tweede helft van augustus komen.
Het Russische leger is volgens Boedanov lang niet zo sterk als gedacht wordt. ,,De Russische kracht is een mythe. Het is niet zo krachtig. Het Russische leger is gewoon een horde mensen met wapens", aldus het hoofd van de inlichtingendienst.
De inlichtingenbaas stelt dat er al een staatsgreep gaande is tegen de Russische president Vladimir Poetin. ,,Uiteindelijk zal de leiding van de Russische Federatie veranderen. Dat proces is al in gang gezet en het gaat die kant op. Het kan onmogelijk worden gestopt", aldus Boedanov tegen Sky News.
Bovendien beweerde hij dat Poetin ernstig ziek zou zijn en er ,,psychisch en fysiek" slecht aan toe zou zijn. Bewijs voor die beweringen gaf Boedanov niet.
De oorlog die Rusland voert in Oekraïne gaat de ,,derde fase" in, zeggen leiders in de Oekraïense hoofdstad Kiev. Volgens hen zal de nieuwste fase zich kenmerken door ,,langdurig vechten".
Volgens een adviseur van het Oekraïense ministerie van Binnenlandse Zaken, Viktor Androesiv, bestond de eerste fase uit pogingen van Rusland om Oekraïne ,,binnen een paar dagen" in te nemen. Daarna volgde een fase waarin Rusland de Oekraïense troepen probeerde te omsingelen en in meerdere belegerde gebieden uit te schakelen.
Tijdens de nieuwste fase zal het Russische leger de terreinwinst verdedigen die het sinds de invasie op 24 februari heeft geboekt, stelt Androesiv. Het gaat dan bijvoorbeeld om veroverd gebied in de oostelijke regio's Donetsk en Loehansk. ,,Dit laat zien dat ze van plan zijn om het een lange oorlog te maken", aldus de adviseur.
Volgens Androesiv lijkt het erop dat Moskou door de oorlog te rekken het Westen aan de onderhandelingstafel hoopt te krijgen. Het Westen zou dan Oekraïne kunnen overtuigen zich over te geven, zou de gedachte zijn.
Tweeënhalve maand na de Russische inval in Oekraïne heeft de Oekraïense president Volodimir Zelenski opgeroepen tot nog grotere druk van de internationale gemeenschap op Moskou. ,,Met elke dag oorlog nemen de wereldwijde bedreigingen toe en heeft Rusland een nieuwe kans om instabiliteit in andere delen van de wereld uit te lokken", zei het staatshoofd vrijdagavond in een videoboodschap.
Zelenski hekelt dat er landen zijn die sancties tegen Moskou tegenhouden of hulp voor Kiev blokkeren, zonder daarbij landen bij naam te noemen. Ondertussen sterven dagelijks mannen en vrouwen in Oekraïne en dreigen de oorlog en de Russische blokkade van de Oekraïense havens een wereldwijde voedselcrisis te ontketenen, zei de president.
,,Daarom is veel meer druk op Rusland nodig", aldus Zelenski. Om een einde te maken aan de oorlog en ,,ons land snel te bevrijden", heeft Kiev de hulp ,,uit Europese landen, uit landen van de hele vrije wereld" nodig.
Het stadsbestuur van de Letse hoofdstad Riga heeft vandaag besloten een reusachtig monument voor het Rode Leger, dat dateert uit de Sovjettijd, te ontmantelen. Het 79 meter hoge monument veroorzaakte heel wat controverse.
,,De sloopwerkzaamheden zullen niet goedkoop zijn, aangezien het monument gemaakt is van gewapend beton en bestaat uit verschillende reusachtige sculpturen", verklaarde de burgemeester van Riga, Martins Stakis.
De constructie werd tussen 1979 en 1985 gebouwd ter herdenking van de overwinning van het Sovjetleger op nazi-Duitsland tijdens de Tweede Wereldoorlog. Elk jaar komen op 9 mei duizenden Russen aan het monument bijeen om die overwinning te herdenken. Voor heel wat Letten is die datum de start van een moeilijke Sovjetbezetting die pas in 1991 eindigde.
Bijna alle monumenten en gedenkplaten uit het Sovjettijdperk, met uitzondering van die op militaire begraafplaatsen, werden in 1991 verwijderd. Het monument van Riga werd echter beschermd door een verdrag uit 1994 tussen de Letland en Rusland.
Vandaag stemde het Letse parlement voor een wijziging van dit verdrag, waardoor het monument geen wettelijke bescherming meer geniet. In een tweet verklaarde de Russische ambassade in Riga 'verontwaardigd' te zijn over het 'verraderlijke en ongerechtvaardigde besluit dat geen morele of wettelijke basis heeft'.
In 1997 probeerde een groep vrijwilligers het monument op te blazen, maar het explosief ging te vroeg af. Twee mensen kwamen daarom om het leven. Later werden nog verschillende petities gelanceerd. Telkens werd de drempel van 10.000 handtekeningen gehaald, maar toch verwierpen de autoriteiten het voorstel.
De afvallige Georgische regio Zuid-Ossetië wil op 17 juli een referendum houden over toetreding tot Rusland. Vertrekkend president Anatoli Bibilov van de zelfbenoemde republiek heeft daarvoor een decreet getekend, meldt het Russische persbureau TASS.
De nieuwgekozen president van Zuid-Ossetië Alan Gaglojev zei eerder deze week nog een 'signaal' van Rusland af te wachten voordat hij een referendum wil organiseren over toetreding tot dat land. Hij won zondag de verkiezingen in Zuid-Ossetië van Bibilov en neemt op 24 mei de taken over. Rusland heeft eerder de hoop uitgesproken dat Gaglojev de relatie met Moskou 'continueert'.
,,We komen naar huis", schreef Bibilov op Telegram. ,,Zuid-Ossetië en Rusland zullen één worden. Dit is het begin van een nieuw, groot hoofdstuk."
Voor Georgië is een referendum onacceptabel, omdat het Zuid-Ossetië nog altijd als deel van het land beschouwt. Moskou erkent de Georgische regio's Zuid-Ossetië en Abchazië sinds 2008 als onafhankelijke republieken. Rusland trok toen Georgië binnen en veroverde Zuid-Ossetië binnen een dag. Rusland zei die oorlog te beginnen vanwege genocide op de Russische bevolking. De Russische invasie in Oekraïne begon met een vergelijkbare redenering.
De Duitse autoriteiten hebben in de haven van Hamburg een luxejacht in beslag genomen dat toebehoort aan Farkhad Akhmedov, een Russische zakenman tegen wie Europese sancties zijn ingesteld.
Luna is al het tweede jacht dat in Hamburg aan de ketting wordt gelegd, na de Dilbar een maand geleden. Dat jacht is eigendom van de Russische oligarch Alisjer Oesmanov
De federale recherche heeft bevestigd dat de eigenaar van het jacht Luna op de lijst staat van Russische prominenten tegen wie Europese sancties zijn ingesteld na de Russische inval in Oekraïne. Volgens een tweet van de autoriteiten is de eigenaar van het vaartuig Farkhad Akhmedov.
De 66-jarige zakenman is actief in de energiesector en de politiek. ,,Hij staat dicht bij het Kremlin en is een actief zakenman in economische sectoren die aanzienlijke inkomsten opleveren voor de regering van de Russische Federatie", staat te lezen in een document van de EU met de lijst van gesanctioneerde Russen.
Zijn jacht is naar schatting 400 miljoen euro waard.
In Oekraïne is voor het eerst sinds de Russische invasie een militair uit Rusland voor de rechter verschenen. De 21-jarige tankcommandant staat terecht voor oorlogsmisdaden. Vadim Sjisjimarin heeft volgens het Openbaar Ministerie in Kiev op 28 februari een 62-jarige burger op een fiets doodgeschoten in het dorpje Tsjoepahivka, in de grensregio Soemi.
De sergeant was samen met vier andere Russische soldaten op de vlucht voor het Oekraïense leger, meldde justitie eerder. Hij zou van een andere militair het bevel hebben gekregen de man te doden om te voorkomen dat hij iets zou vertellen over hun aanwezigheid.
De rechtszaak wordt woensdag vervolgd. De Rus kan bij veroordeling een levenslange celstraf krijgen. Het proces is van groot symbolisch belang voor Oekraïne, dat Rusland beschuldigt van wreedheden tegen duizenden burgers. Moskou ontkent dat het leger doelbewust burgers aanvalt.
Het Russische nutsbedrijf Inter RAO stopt vanaf zaterdag 'voorlopig' met de levering van elektriciteit aan Finland. Volgens de Finse netbeheerder Fingrid zijn betalingsproblemen de reden.
De netbeheerder meldt dat het niet tot problemen zal leiden. Volgens Fingrid voorziet de stroom uit Rusland in 10 procent van de totale elektriciteitsbehoefte van het land. Het hoopt dat te kunnen compenseren door meer stroom uit Zweden te importeren en in eigen land op te wekken.
Volgens Fingrid heeft het Russische bedrijf sinds 6 mei geen geld meer gehad van Nord Pool, een Europese beurs voor het verhandelen van stroom. Een dochteronderneming van Inter RAO zegt dat dit voor het eerst is in haar 20-jarig bestaan. Ze hoopt dat de situatie snel verbetert en de handel kan worden hervat.
De leiders van Finland hebben donderdag kenbaar gemaakt graag aan te sluiten bij de militaire alliantie NAVO. Een stap die door het Kremlin als een bedreiging wordt gezien.
NS gaat strenger toezien op het gratis reizen met een Oekraïens paspoort. Er arriveren inmiddels minder vluchtelingen in Nederland maar toch wordt nog vaak gebruikgemaakt van de regeling. Dat suggereert misbruik. ‘Het is niet bedoeld voor een tripje naar de outlet in Limburg.’
De buitenlanddienst van de Europese Unie voelt er niets voor om zijn voorstel voor een embargo voor olie uit Rusland nog even te parkeren, zeggen ingewijden. Die uitweg wordt in Brussel geopperd nu het plan op taai verzet van vooral Hongarije stuit, waardoor ook de andere nieuwe sancties al ruim een week worden opgehouden.
De nieuwe strafmaatregelen 'vormen een pakket' in de ogen van EU-buitenlandchef Josep Borrell en zijn staf, zegt een hoge EU-bron. Hij spreekt van 'een interne samenhang die zou moeten worden bewaard'. De ingewijde gaat er daarom nog altijd vanuit 'dat in principe het pakket in zijn geheel wordt aangenomen'.
Het ongeduld groeit over de slepende onderhandelingen van de EU-landen over het zesde sanctiepakket voor Rusland. Dat bevat ook bijvoorbeeld strafmaatregelen voor een aantal Russen uit Kremlinkringen, en die krijgen door het gedraal de kans hun Europese bezittingen in veiligheid te brengen. Ook de belangrijke Sberbank ontkomt voorlopig aan sancties. Terwijl de lidstaten het, op de olieboycot na, over het pakket eens zijn.
Hongarije, maar ook Slowakije, Tsjechië en Bulgarije zeggen nog niet zonder Russische olie te kunnen. De landen is respijt aangeboden, maar dat is voor Hongarije nog niet genoeg.
De Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken, Dmitro Koeleba, komt volgende week naar Den Haag. Hij voert daar overleg met onder anderen premier Mark Rutte, minister Wopke Hoekstra (Buitenlandse Zaken) en minister Kajsa Ollongren (Defensie).
Er wordt onder meer gesproken over de Nederlandse steun aan Oekraïne. Er is inmiddels voor meer dan 100 miljoen euro aan militaire goederen naar de regering in Kiev gegaan waaronder vijf pantserhouwitsers.
Ook spreekt de Oekraïense bewindsman met de Tweede Kamer en wordt hij ontvangen door koning Willem-Alexander op Paleis Huis ten Bosch.
Rusland zal vanaf morgen niet langer elektriciteit leveren aan buurland Finland wegens onbetaalde rekeningen. Dat meldt de in Helsinki gevestigde leverancier RAO Nordic Oy, die volledig in handen is van het Russische InterRAO.
RAO Nordic Oy heeft sinds 6 mei geen betaling ontvangen voor aan Finland geleverde elektriciteit, zegt de groep in een verklaring. ,,Daarom zijn wij genoodzaakt de invoer van elektriciteit vanaf 14 mei op te schorten", aldus de leverancier.
De door de Russen geleverde elektriciteit is volgens persbureau AP voor 10% van de Finse elektriciteitsconsumptie. Daardoor zouden de problemen voor de Finnen te overzien zijn.
Finland maakte eerder bekend dat het land wil toetreden tot de NAVO. Het Kremlin hekelt die wens. Een toetreding wordt door Rusland gezien als 'een bedreiging'.
De Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft volgens verschillende media uitgehaald naar zijn Franse collega Emmanuel Macron. Zelenski beschuldigt hem ervan 'tevergeefs' te proberen een constructieve dialoog met de Russische president Vladimir Poetin te voeren.
,,We moeten geen uitweg zoeken voor Rusland, en Macron doet dat, tevergeefs", zei de Oekraïner tegen de Italiaanse tv-zender Rai 1. ,,Ik weet dat hij resultaten wil bereiken met zijn bemiddeling tussen Rusland en Oekraïne, maar hij krijgt er geen", zei de Zelenski in een interview dat daarna ook op zijn Telegram-kanaal werd gepubliceerd.
Volgens Zelenski besprak Macron met hem de mogelijkheid om territoriale concessies te doen aan Rusland om op die manier een uitweg uit het conflict te vinden. Iets wat Zelenski en Oekraïne totaal niet bevalt.
Het Élysée reageert dat dat Macron 'nooit iets met Vladimir Poetin heeft besproken zonder de toestemming van president Zelenski". ,,Hij heeft altijd gezegd dat het aan de Oekraïners is om te beslissen over de voorwaarden van hun onderhandelingen met de Russen."
Nederland is niet principieel tegen een lidmaatschap van Oekraïne in de Europese Unie, maar het moet wel zorgvuldig getoetst worden. Dat deelde premier Mark Rutte vandaag in zijn wekelijkse persconferentie na de ministerraad.
,,Toetreden tot de Europese Unie is een ontzettend lang en ingewikkeld proces”, zei Rutte. ,,Landen moeten voldoen aan enorm veel voorwaarden moeten ze kunnen toetreden. Oekraïne heeft die aanvraag gedaan, en die nemen we zeer serieus. We zijn ook helemaal niet tegen een lidmaatschap van Oekraïne. Waar we wel voor zijn, is dat we het ook zorgvuldig toetsen.”
Afgelopen week sprak Rutte het Oekraïense parlement in Kiev nog toe, maar in zijn speech miste enige toe- of afzegging van een Oekraïens lidmaatschap tot de EU. Hij draaide er wel omheen door te zeggen: ,,Oekraïne is een gewaardeerd lid van de Europese familie. Sinds 2017 heeft het land een formele overeenkomst met de Europese Unie. Voor mij is het nu duidelijk dat deze familieband dichter groeit met de dag.”
De Amerikaanse minister van Defensie Lloyd Austin heeft voor het eerst sinds de Russische aanval op Oekraïne gesproken met zijn Russische ambtgenoot, Sergej Sjojgoe. Austin riep op tot een 'onmiddellijk staakt-het-vuren in Oekraïne', laat zijn woordvoerder weten in een korte verklaring.
De Amerikaanse minister benadrukte het belang van het openhouden van de communicatielijnen met Rusland. De twee bewindslieden spraken elkaar op 18 februari voor het laatst, aldus het Pentagon. Zes dagen later viel Rusland Oekraïne binnen.
Het Russische leger is bij de mogelijk zwaarste Oekraïense artillerieaanval tot nu toe in de Donbas tientallen tanks en pantservoertuigen in één keer kwijtgeraakt. Het dodental loopt mogelijk in de honderden. Het Britse ministerie van Defensie noemt de mislukte aanval een teken aan de wand: ,,Dit zegt veel over de druk die Russische officieren ondervinden om vooruitgang te boeken.”
Tientallen uitgebrande en gebombardeerde Russische legervoertuigen liggen over honderden meters verspreid aan de Donets-rivier, nabij het dorp Bilohorivka in het oosten van Oekraïne. Dat blijkt uit beelden die door het Oekraïense leger zijn vrijgegeven. Militaire waarnemers telden tot nog toe 73 voertuigen, waaronder minstens 7 T72- en T80-tanks, 17 gepantserde BMP-infanterievoertuigen, kleine boten en trucks. Een tiental voertuigen ligt als een hoop puin bij elkaar aan een van de oevers van de rivier, waarover twee kapotgebombardeerde pontonbruggen liggen.
Volgens Oekraïense militaire bronnen wilde een volledig Russisch bataljon maandag of dinsdag de Donets oversteken tussen de steden Izjoem en Sjevjerodonetsk. In die regio wordt al wekenlang zwaar gevochten. Izjoem werd in april ingenomen door Russische troepen, Sjevjerodonetsk is voorlopig nog in Oekraïense handen. Het bataljon zou geprobeerd hebben de Donets over te steken om die laatste stad in de rug aan te vallen.
Het Oekraïense leger bleek van die plannen op de hoogte te zijn geweest via uitgekiende verkenningsmissies en dronebeelden. Nadat Russische logistieke troepen de twee pontonbruggen over de rivier hadden aangelegd en de eerste tanks en pantservoertuigen erover waren gereden, barstte er een artilleriebombardement los boven het gebied, zo blijkt uit beelden die achteraf werden gemaakt. Het Russische bataljon zou rookgranaten gebruikt hebben en bomen in brand hebben gestoken om de locatie van de pontonbruggen te verhullen, maar duidelijk zonder resultaat.
Mogelijk gaat het om de zwaarste artillerieaanval tot nog toe die door Oekraïne werd uitgevoerd tegen het Russische leger. Berichten over hoeveel militairen bij de aanval zijn omgekomen, zijn er voorlopig nog niet, maar analisten schatten in dat het er mogelijk honderden zijn.
Na de aanval van maandag of dinsdag zou het Russische leger gisteren geprobeerd hebben om een reddingsmissie op touw te zetten en de rivier opnieuw over te steken. Op dronebeelden is te zien hoe een nieuwe pontonbrug is aangelegd, dit keer aan de overkant van de rivier. Ook die ligt echter voor de helft in het water, terwijl in de buurt nog een voertuig in brand staat. Het Britse ministerie van Defensie bevestigde vanmorgen in zijn dagelijkse update de eerste aanval.