Dit liveblog wordt afgesloten. Eens in de zoveel tijd moeten wij een vers liveblog aanmaken. Dit omdat het oude dan te groot is geworden en steeds trager inlaadt. Het nieuwe, verse liveblog aangaande de Russische invasie van Oekraïne treft u hier.
Oekraïne maakt een einde aan het visumvrij reizen van Russen naar Oekraïne. Vanaf 1 juli 2022 hebben alle Russen die Oekraïne in willen een visum nodig. Dat zei de Oekraïense president Volodimir Zelenski vrijdag.
Het is op dit moment niet mogelijk de 568 burgers die in bunkers onder de Azot-fabriek in Sjevjerodonetsk schuilen te evacueren vanwege beschietingen en hevige gevechten. Dat zei de gouverneur van de Oekraïense regio Loehansk vrijdag.
In een post op Telegram meldde hij dat er 38 kinderen schuilen bij de fabriek.
Oekraïne kan heel snel kandidaat-lid van de EU worden - onder voorwaarden. Met dat positieve advies, in recordtijd opgesteld, legt de Europese Commissie de bal nu weer bij de lidstaten. Die komen op het hoogste niveau – staats- en regeringsleiders – eind volgende week bijeen.
Ook Moldavië, dat zich eveneens bedreigd voelt door het oprukkende Rusland, mag van de commissie kandidaat-lid worden. Dat land heeft wel nog meer huiswerk dan Oekraïne. Georgië is nog minder ver, vindt het dagelijks bestuur van de EU. Dat land komt pas in aanmerking voor de kandidaat-status als het eerst een aantal hervormingen heeft doorgevoerd.
Lees hier het hele verhaal.
Duizenden miljonairs proberen Rusland te verlaten, en die exodus van zakenlui en oligarchen zal de langetermijnschade van de Oekraïneoorlog voor de Russische economie verergeren. Dat meldt het Britse ministerie van Defensie vandaag.
Volgens het ministerie gaat het om circa 15.000 Russische miljonairs die waarschijnlijk al aan het proberen zijn het land te verlaten.
De Europese Commissie brengt vandaag advies uit over de toetreding van Oekraïne, Moldavië en Georgië tot de EU. Oekraïne vraagt sinds de Russische inval dringend om het land ten minste kandidaat-lid te maken en de andere twee volgden. Maar landen als Nederland staan op de rem en zeggen het oordeel van de commissie af te wachten.
Frankrijk, Duitsland, Italië en Roemenië zijn voorstander van 'onmiddellijke' kandidaatstelling van Oekraïne als toekomstig lid van de Europese Unie. Dat heeft de Franse president Emmanuel Macron gisteren gezegd.
De Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov ontkent nog altijd dat er sprake is van een invasie van Oekraïne. Ook blijft hij volhouden dat Rusland erop uit is om Oekraïne te ‘de-nazificeren’.
In een zeldzaam interview met de BBC heeft de minister zijn licht laten schijnen op de oorlog in Oekraïne: ,,Wij zijn Oekraïne niet binnengevallen. Het is een speciale militaire operatie, omdat dit voor ons de enige manier was om het Westen duidelijk te maken dat de inlijving van Oekraïne door de Navo misdadig is", aldus Lavrov. Het feit dat er in de afgelopen 114 dagen duizenden burgers zijn gedood, miljoenen mensen op de vlucht zijn geslagen en hele steden en dorpen zo goed als verwoest zijn, doet daar volgens hem niks aan af.
Lavrov: ,,Het is heel erg jammer dat internationale diplomaten, onder wie de Hoge VN-Commissaris voor de Mensenrechten, de VN-secretaris-generaal en andere VN-vertegenwoordigers, zo onder druk worden gezet door het Westen. En heel vaak worden ze gebruikt om het nepnieuws van het Westen te verspreiden.” Hij zei ook dat Rusland niet ‘zonder smet’ is: ,,Rusland is wat het is. We schamen ons niet voor onszelf.”
Lees hier het hele verhaal.
De Verenigde Staten zeggen dat China's steun aan Rusland in verband met Oekraïne het land aan de 'verkeerde kant van de geschiedenis' plaatst. ,,China beweert neutraal te zijn, maar hun gedrag maakt duidelijk dat het nog steeds investeert in nauwe banden met Rusland'', zegt het ministerie van Buitenlandse Zaken.
De Chinese president Xi Jinping heeft in een telefoongesprek met zijn Russische ambtgenoot Vladimir Poetin beklemtoond dat China 'wat betreft soevereiniteit en veiligheid achter Rusland staat'. De volksrepubliek heeft zich vanaf het begin van de oorlog in februari in Oekraïne neutraal opgesteld.
Beijing heeft de inval in Oekraïne niet veroordeeld en noemt het hardnekkig geen invasie. China dringt er op aan via onderhandelingen tot een oplossing van het conflict te komen.
In de oorlog met Oekraïne heeft Rusland zeven soorten landmijnen ingezet, zegt mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch in een nieuw rapport.
Hoewel zowel aan Oekraïense als aan Russische zijde mijnen worden ingezet die voertuigen kunnen beschadigen, zijn de Russische troepen de enige die landmijnen inzetten die tot doel hebben personen te verwonden. Dit soort landmijnen zijn verboden in internationale verdragen, maar Rusland heeft het landmijnenverdrag uit 1997 nooit ondertekend. Oekraïne was wel een van de 164 landen die het verdrag tekende.
Een van de zeven soorten landmijnen die Rusland inzet, is in het land zelf ontwikkeld en wordt in Oekraïne voor het eerst ingezet. Het gaat om POM-3, ook bekend als 'Medallion', en is uitgerust met een bewegingsmelder om een naderende persoon te detecteren en een explosieve lading in de lucht te werpen. De daaropvolgende ontploffing kan binnen een straal van 16 meter mensen verwonden of zelfs doden. De POM-3 zou ook zijn uitgerust met een zelfvernietigingsmechanisme dat de mijn vernietigt na een vooraf ingestelde tijd, bijvoorbeeld enkele uren of dagen.
De premiers van Albanië en Montenegro hebben in Kiev op bezoek bij president Volodimir Zelenski steun betuigd aan het Oekraïense streven lid van de Europese Unie te worden. De regeringsleider van Noord-Macedonië deed dat in een videobijdrage ook, meldt Zelenski's kantoor.
De drie Balkanlanden staan al langer in de rij om tot de EU toe te treden. Albanië en Noord-Macedonië hebben de door Oekraïne begeerde kandidaat-status inmiddels. Montenegro is na tien jaar onderhandelingen al verder in het moeizame hervormingspad naar EU-lidmaatschap.
,,Onze landen moeten volwaardige leden van de Europese Unie worden, en we zijn het erover eens dat onze landen niet met elkaar concurreren maar elkaars mogelijkheden aanvullen en versterken'', aldus Zelenski op een persconferentie met de Albanese en Montenegrijnse premier.
Voor Zelenski is erkenning als kandidaat-toetreder tot de EU essentieel voor zijn door oorlog geteisterde land. Oekraïne diende in maart zijn lidmaatschapsaanvraag in, kort na de Russische inval. De Europese Commissie brengt daarover naar verwachting komende vrijdag een positief advies uit.
Maar Nederland en enkele andere landen lijken de start van de toetredingsprocedure te vroeg te vinden, ook al duurt het naar verwachting vele jaren voor Oekraïne daadwerkelijk lid zou kunnen worden. Nederland schermt ook met de scheve ogen die de EU zou wekken bij de landen in de wachtkamer als Brussel haastig ruim baan maakt voor Oekraïne.
Voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog zijn wereldwijd meer dan honderd miljoen mensen op de vlucht. Dat meldt het vluchtelingenagentschap van de Verenigde Naties (UNHCR). Topman Filippo Grandi sprak in het Zwitserse Genève van een 'dramatische mijlpaal' die bereikt werd door de oorlogen in onder meer Oekraïne en Afghanistan.
De vluchtelingenstroom uit Oekraïne is de grootste en snelst groeiende crisis sinds de oprichting van de UNHCR in 1951, staat donderdag in het jaarverslag van de organisatie. Het rapport gaat over 2021, maar bevat ook het aantal Oekraïense vluchtelingen.
,,De cijfers zijn in het laatste decennium elk jaar gestegen”, aldus Grandi in een persbericht. UNHCR waarschuwt bovendien dat voedselschaarste, inflatie en de klimaatcrisis nog bijdragen aan de ontberingen van vluchtelingen.
Eind december 2021 waren 89,3 miljoen mensen op de vlucht wegens oorlog, geweld, vervolgingen en mensenrechtenschendingen, acht procent meer dan een jaar eerder. Tegenover tien jaar eerder waren er eind vorig jaar dubbel zoveel mensen op de vlucht.
Twee Amerikaanse veteranen die meevochten in het oosten van Oekraïne zijn vermist, zeggen hun familieleden in The Washington Post. De familieleden gaan ervan uit dat de twee zijn gevangengenomen door Russische troepen.
Het gaat om de 39-jarige Alexander Drueke en de 27-jarige Andy Tai Huynh, allebei afkomstig uit de staat Alabama. Op 8 juni stuurden beide mannen een berichtje naar familieleden via de app Signal, waarin ze zeiden een paar dagen offline te zullen zijn voor een missie. Sindsdien is er niets meer van hen vernomen, schrijft de krant.
Zowel de moeder van Drueke als de verloofde van Huynh kreeg op maandag een telefoontje van een onbekende Amerikaan die in Oekraïne was. Hij vertelde hen dat onderschepte communicatie suggereerde dat de twee Amerikanen worden vastgehouden door Russische troepen.
Een woordvoerder van het Witte Huis liet woensdag weten geen informatie te kunnen delen en wilde ook niet zeggen of de Amerikaanse overheid ervan uit gaat dat de twee zijn gevangengenomen.
De Franse president Emmanuel Macron is onder voorwaarden bereid naar Moskou te gaan om te praten met Vladimir Poetin. De Russische leider moet dan wel eerst een gebaar maken om aan te tonen dat overleg zin heeft. ,,Ik ga er momenteel niet zomaar op de bonnefooi naartoe", zei Macron donderdagavond in Kiev tegen de zender TF1.
Eerder had hij tijdens zijn bezoek aan Oekraïne, met onder anderen zijn Duitse collega Olaf Scholz en de Italiaanse minister-president Mario Draghi, gezegd een communicatiekanaaltje met het Kremlin te willen openhouden. Dan kan hij met Poetin blijven overleggen over bijvoorbeeld humanitaire aangelegenheden, bescherming van gevangenen of de voedselzekerheid.
,,Daarom sluit ik niets uit. Wel zal ik dat altijd doen in alle transparantie met de Oekraïense president Zelenski en alleen wanneer het zinvol is. Het is niet onze taak in plaats van Oekraïne een besluit te nemen over de voorwaarden voor beëindiging van de oorlog", aldus Macron.
Zelenski zei tijdens het bezoek van vier belangrijke Europese leiders, onder wie ook de Roemeense president Klaus Iohannis, te betwijfelen of overleg met Poetin enig nut heeft.
President Zelenski verscheen vandaag als hologram op zeven Europese techbeurzen. Hij sprak zo het publiek in Parijs, Londen, Amsterdam en Stockholm tegelijk toe. Die projectie kon via een livestream ook gevolgd worden op beurzen in Dublin, Berlijn en Londen. In de zalen hoorden ongeveer 200.000 mensen zijn boodschap.
Zelenski riep de verzamelde techondernemers op om te investeren in zijn land. Digitale transformatie is de basis van de wederopbouw van Oekraïne, zei de president. ,,Ons doel is om Oekraïne het vrijste digitale land in de wereld te maken." Volgens Zelenski vormt Oekraïne "een kans voor een wereldwijde digitale revolutie, een kans voor elk techbedrijf en elke visionair om de waarde, vaardigheden, technologieën en ambities te laten zien."
Door een Russische luchtaanval op de Oost-Oekraïense stad Lisitsjansk zijn ten minste vier burgers om het leven gekomen. Volgens gouverneur Serhi Haidai hadden zij hun toevlucht gezocht in een pand dat werd getroffen door een bom. Er zijn tevens zeven personen gewond geraakt.
De vrees bestaat dat er meer doden zijn gevallen. 'De reddingsoperatie is nog aan de gang', aldus Haidai vanavond op Telegram. Hij liet tevens weten dat door een ander bombardement een sanatorium is ingestort. Over eventuele slachtoffers is nog niets bekend. 'Het is waarschijnlijk dat er mensen onder het puin liggen.'
Lisitsjansk ligt net aan de andere kant van de rivier Severski Donets, niet ver van Severodonetsk. In deze regio wordt al wekenlang hevig gevochten.
Frankrijk, Duitsland, Italië en Roemenië zijn voorstander van 'onmiddellijke' kandidaatstelling van Oekraïne als toekomstig lid van de Europese Unie. Dat heeft de Franse president Emmanuel Macron gezegd. Hij was vandaag op bezoek in Kiev in gezelschap van de Duitse bondskanselier Olaf Scholz, de Italiaanse premier Mario Draghi en de Roemeense president Klaus Iohannis.
,,Wij vieren steunen de status van Oekraïne als kandidaat-lid van de EU'', aldus Macron. Scholz bevestigde dat. Hij zei erbij dat ook Moldavië op termijn kan toetreden.
De Navo gaat Oekraïne ook op langere termijn helpen met de modernisering van zijn strijdkrachten en militair materieel, dat compatibel zal zijn met dat van de Navo-lidstaten. Secretaris-generaal Jens Stoltenberg zei dat vanmiddag na afloop van een bijeenkomst van de 30 Navo-defensieministers in Brussel.
Vragen over een Oekraïens Navo-lidmaatschap ging Stoltenberg uit de weg: ,,We richten ons nu op directe steun.” Even later herhaalde hij wel dat de Navo haar ‘open-deur-politiek’ (toetreding in principe mogelijk voor elk soeverein land dat daarom vraagt) handhaaft.
Terwijl de Franse president, de Duitse bondskanselier en de Italiaanse premier op bezoek zijn in Oekraïne heeft het Kremlin de westerse wapenleveringen aan dat land 'zinloos' genoemd.
,,Je zou willen hopen dat de leiders van deze drie landen (...) zich niet alleen zullen concentreren op het steunen van Oekraïne en van plan zijn het land te blijven overspoelen met wapens. Het is volkomen zinloos en zal alleen maar meer schade toebrengen aan dit land'', zei Kremlin-woordvoerder Dmitri Peskov tegen verslaggevers.
Hij zei daarentegen te 'hopen dat zij de (Oekraïense) president (Volodimir Zelenski) tot een realistische benadering van de situatie zullen aanzetten."
Van zijn kant bespotte de voormalige Russische president Dmitri Medvedev in het Engels op Twitter het bezoek van de drie Europese leiders en noemde ze 'een kenner van kikkers, die van worstjes en die van pasta'.
De Britse regering heeft de geestelijk leider van de Russisch-Orthodoxe Kerk, patriarch Kirill, op een sanctielijst gezet vanwege zijn steun aan de Russische invasie van Oekraïne. Kirill en andere personen op de sanctielijst worden niet meer toegelaten in Groot-Brittannië. Ook worden hun tegoeden bevroren.
Het Britse ministerie van Buitenlandse Zaken maakte de maatregelen donderdag bekend, twee weken nadat Kirill van een voorgestelde sanctielijst van de Europese Unie was gehaald. De EU besloot daartoe onder druk van Hongarije. De Hongaarse premier Viktor Orban zou eerder hebben gezegd geen religieuze leiders te willen straffen. De Hongaren kregen hun zin omdat anders het afgesproken olie-embargo tegen Rusland gevaar zou lopen.
Ook de Russische commissaris voor kinderrechten, Maria Lvova-Belova, is op de Britse sanctielijst geplaatst. Onder haar toezicht zouden 2000 Oekraïense kinderen in Rusland gedwongen zijn geadopteerd.
De Europese gasprijs is fors gestegen nadat Gazprom de leveringen van gas aan Duitsland en Italië had beperkt. Op de toonaangevende beurs van Amsterdam werd gas ruim een vijfde duurder. Deze week kwam er al bijna de helft bovenop de prijs.
Gazprom schroefde deze week de hoeveelheid gas die Duitsland via de Nord Stream-pijplijn krijgt eerst met 40 procent terug. Daarna werd dat verder teruggebracht, waardoor Duitsland nu 60 procent minder gas ontvangt via de pijpleiding dan een week eerder. Het Italiaanse olie- en gasconcern Eni liet weten dat Gazprom 15 procent minder gas zou leveren. De Italianen claimen echter nog minder te hebben gekregen, namelijk zo'n twee derde van wat er was afgesproken.
Dat waren niet de enige stappen van het Russische staatsgasbedrijf, want de Oostenrijkse en Franse gasleveranciers OMV en Engie zeggen ook minder gas te hebben gekregen.
De Europese leiders die bij Zelenski langsgaan, zijn in de ochtend eerst naar de stad Irpin gegaan. In die voorstad van Kiev is aan het begin van de oorlog zwaar gevochten. Na het vertrek van de Russische troepen eind maart hebben de Oekraïners daar bijna driehonderd gedode burgers teruggevonden.
De Franse president Emmanuel Macron zei dat er in Irpin oorlogsmisdaden zijn gepleegd. Hij prees het Oekraïense leger omdat daar de opmars van de Russen richting de hoofdstad gestopt is. ,,Deze plek vertegenwoordigt de heldhaftigheid van het leger en het Oekraïense volk, maar daarnaast zijn er sporen van barbaarsheid.''
Eerder reisden al veel internationale leiders naar Kiev, zoals Boris Johnson van het Verenigd Koninkrijk en de voorzitters van de Europese Commissie en de Europese Raad. Premier Mark Rutte reisde sinds het uitbreken van de oorlog nog niet af naar Oekraïne. Hij zegt steevast dat hij niet voor alleen de foto naar Kiev wil, maar alleen als hij echt wat te bespreken of te bieden heeft.
Niettemin heeft een bezoek symbolische waarde, erkende ook defensieminister Kajsa Ollongren donderdag. ,,Natuurlijk willen wij ook graag naar Kiev, ook om die morele steun te geven.''
De toetreding van Zweden en Finland tot de Navo kan eigenlijk geen uitstel verdragen, vindt defensieminister Kajsa Ollongren. Hun aansluiting bij het bondgenootschap maakt hen, maar vooral ook de Navo zelf, sterker tegenover Rusland. Verzet van Turkije houdt de verwelkoming van de twee Noordse landen op, maar 'een te lang proces is in deze context echt niet verstandig', waarschuwt Ollongren.
Zweden en Finland hielden zich altijd afzijdig van militaire allianties, maar denken sinds de Russische inval in Oekraïne veiliger te zijn binnen het westerse bondgenootschap dan erbuiten. Hun aanvraag stuit echter op bezwaren van Turkije, dat onder meer vindt dat met name Zweden harder moet optreden tegen de Koerdische terreurorganisatie PKK.
,,Iedereen mag natuurlijk bezwaren hebben'', zei Ollongren voor ze in Brussel zou overleggen met haar Navo-collega's. Maar 'we moeten wel in ons achterhoofd houden dat er wat aan de hand is'. Zweden en Finland willen lid worden wegens 'een ernstige dreiging voor de veiligheid van Europa' vanuit Rusland. Het is welbegrepen eigenbelang voor de Navo om hen snel toe te laten.
Waarnemers suggereren dat Turkije eigenlijk uit is op toezeggingen van de Amerikanen om bijvoorbeeld gevechtsvliegtuigen te leveren, maar daar wil de minister het niet in zoeken. ,,Ik denk niet dat je het moet zien als één grote koehandel, dat lijkt me ook niet prettig. Ik denk dat je moet zeggen: jullie hebben vragen over Zweden en Finland, dan ligt ongetwijfeld daar ook gewoon de oplossing.''
Behalve de leiders van Frankrijk, Duitsland en Italië is ook de Roemeense president Klaus Iohannis donderdagochtend in Kiev aangekomen. Hij wil net als zijn Europese collega's 'volledige solidariteit' tonen aan zijn buurland Oekraïne. De president schrijft op Twitter dat 'de illegale Russische agressie moet stoppen!'
Iohannis kwam aan met de trein, maar niet via dezelfde route als de Franse president Emmanuel Macron, de Duitse bondskanselier Olaf Scholz en de Italiaanse premier Mario Draghi. Iohannis was dinsdag nog in Den Haag om met premier Mark Rutte en leiders van andere Navo-landen de wapenhulp aan Oekraïne te bespreken. Na afloop werd beloofd meer zware wapens te leveren, maar zonder concrete toezeggingen.
Iohannis en de drie andere leiders zullen het met de Oekraïense president Volodimir Zelenski hebben over de levering van wapens en de Oekraïense aanvraag voor het lidmaatschap van de Europese Unie. Iohannis zei woensdag voorstander te zijn van een Oekraïense kandidaat-status voor de EU.
Roemenië ligt net als Oekraïne aan de Zwarte Zee, waar ook veel gevochten wordt. Het land is ook lid van de Europese Unie en de Navo.
In Kiev is donderdag het luchtalarm afgegaan, kort nadat de leiders van Frankrijk, Duitsland en Italië daar arriveerden. Ook in andere delen van het land klonk het luchtalarm.
Het is de eerste keer dat de Franse president Emmanuel Macron, de Duitse bondskanselier Olaf Scholz en de Italiaanse premier Mario Draghi Oekraïne bezoeken sinds de Russische invasie.
De burgemeester van Kiev Vitali Klitsjko zei donderdag dat de Russische raketten nog steeds elk moment kunnen inslaan in zijn stad. Hij is 'blij en trots' dat de Europese leiders desondanks het risico hebben genomen om naar Kiev te komen. ,,Dit bezoek is bovenal symbolisch van belang'', aldus Klitsjko.
De drie leiders kwamen donderdagochtend aan in Kiev, na de nachttrein in Polen te hebben genomen. Ze zullen met president Volodimir Zelenski spreken over de levering van wapens en de Oekraïense aanvraag voor het lidmaatschap van de Europese Unie.
Frankrijk zou een militaire overwinning voor Oekraïne willen die de territoriale integriteit herstelt, met inbegrip van de Krim die in 2014 door Rusland werd geannexeerd. Dat zei een Franse diplomatieke bron.
De diplomatieke bron voegde eraan toe dat het aan de 'Oekraïense president Volodimir Zelenski is om te definiëren wat een militaire overwinning zou kunnen zijn'.
In het omsingelde Severodonetsk zitten nog zo'n 10.000 burgers, volgens gouverneur Sergej Gaidai. Dat is een tiende van het aantal inwoners van voor de oorlog, toen de Oost-Oekraïense stad nog meer dan 100.000 mensen telde.
Severodonetsk en Lisitsjansk zijn de enige plekken in de regio Loehansk die nog niet volledig door de Russen zijn veroverd. Omdat alle drie de bruggen uit Severodonetsk zijn vernietigd, kunnen de burgers moeilijk nog naar het gebied komen dat in handen is van Oekraïne. Daardoor kunnen ook geen goederen meer naar de stad gebracht worden. De gouverneur zei maandag dat er nog wel een toegangsweg is, maar wilde niet zeggen waar die is. Oekraïense troepen controleren nog steeds een deel van de stad.
Het Russische leger zei woensdag een humanitaire corridor te openen om burgers te evacueren, maar wel naar gebied dat onder controle staat van Russische troepen. Volgens de Russen heeft het Oekraïense leger met beschietingen verhinderd dat de evacuatie kon doorgaan. Deze informatie is niet onafhankelijk geverifieerd, net als de Russische en Oekraïense cijfers.
De voormalige Duitse bondskanselier Gerhard Schröder wil van een commissie van de Bondsdag opheldering over het besluit hem een door de staat betaald kantoor met personeel af te nemen. De commissie had daartoe besloten omdat de sociaaldemocraat ondanks de Russische invasie in Oekraïne geen afstand wil nemen van president Vladimir Poetin.
De advocaat van Schröder heeft in een brief aan de commissie laten weten dat Schröder 'via de media' moest vernemen dat hij zijn kantoor met personeel moet opgeven. Schröder wil officieel op de hoogte worden gesteld van het besluit, zodat hij goed kan onderzoeken op welke gronden die stap is gezet. De oud-bondskanselier zou dan eventueel beroep kunnen aantekenen tegen het besluit.
De advocaat liet weten dat Schröder niet uit is op een rechtszaak over de kwestie. Hij hoopt door overleg tot een regeling te komen die voor beide partijen aanvaardbaar is.
Schröder regeerde van 1998 tot 2005 samen met de Groenen. Hij werd later een vooraanstaand lobbyist voor Russische staatsenergiebedrijven zoals Rosneft en Gazprom. In de huidige crisis met Rusland geldt de staatsman als een adept van Poetin.
Schröder besloot recent na kritiek te stoppen als voorzitter van de raad van toezicht van Rosneft. Hij is nog wel betrokken bij de gasleidingprojecten Nord Stream en Nord Stream 2.
De leiders van Frankrijk, Duitsland en Italië zijn volgens de Franse regering donderdagochtend aangekomen in Kiev. De Franse president Emmanuel Macron heeft samen met de Duitse bondskanselier Olaf Scholz en de Italiaanse premier Mario Draghi de nachttrein genomen vanuit Polen.
Het is het eerste bezoek van de leiders van de belangrijkste landen van de Europese Unie sinds het begin van de Russische invasie in Oekraïne. Macron zei bij aankomst dat dit een belangrijk moment is. Hij zal de Oekraïense president Volodimir Zelenski bezoeken met 'een boodschap van Europese solidariteit'.
Met name Scholz en Macron hebben de laatste tijd kritiek gekregen uit Oekraïne op hun handelen tijdens de oorlog. Scholz zou te terughoudend zijn bij het sturen van wapens en Macron is volgens Zelenski niet hard genoeg voor de Russen.
Verwacht wordt dat Zelenski de Europese leiders zal vragen om meer en zwaardere wapens. Woensdag kwamen de defensieministers van de Navo bijeen en verschillende landen beloofden meer wapens te sturen. De VS en het VK hebben raketten, artillerie en munitie toegezegd. Naar verluidt stuurt ook Nederland antischeepsraketten naar Oekraïne.
Het bezoek aan Kiev komt een dag voordat de Europese Commissie met een advies komt over de aanvraag van Oekraïne om lid te worden van de EU. De verwachting is dat de commissie positief is over een kandidaat-status. Oekraïne hoopt versneld het lidmaatschap van de EU te kunnen krijgen, maar landen als Nederland en Duitsland hebben nog twijfels of Oekraïne kandidaat-lid moet worden.
Het Russische persbureau RIA Novosti meldt dat duizenden aanvragen voor het Russische staatsburgerschap worden ingediend in de bezette regio Cherson in Oekraïne . Cherson ligt ten noorden van de Krim, dat Rusland in 2014 annexeerde.
,,Er is veel opwinding. Steeds meer mensen willen het staatsburgerschap van de Russische Federatie verkrijgen. Inwoners van de Cherson staan tegenwoordig massaal in de rij om het Russische staatsburgerschap te krijgen, alleen omdat Rusland kan beschermen'', zegt Kirill Stremousov, plaatsvervangend hoofd van het Russische bestuur in de regio.
Stremousov beweert dat er al meer dan tienduizend aanvragen voor het Russische staatsburgerschap zijn ingediend. Op 11 juni werden de eerste paspoorten afgegeven.
De strijd tegen de Russen in de Donbas is taai. Dagelijks laten honderd Oekraïense soldaten het leven en raken er vijfhonderd gewond. Correspondent Jan Hunin zag hoe vijf soldaten zich klaarmaakten voor het front. Wie deze strijd overleeft kan alles aan.
Ontdek hier het volledige verhaal.
Als het Oekraïne niet lukt om volgend jaar het Eurovisie Songfestival te organiseren, vindt het evenement hoogstwaarschijnlijk plaats in het Verenigd Koninkrijk. Dat stelt althans José Manuel Pérez Tornero, de baas van de Spaanse omroep RTVE, in een interview met de Spaanse krant Faro de Vigo.
,,We waren geïnteresseerd in de organisatie. Maar als Oekraïne zich terugtrekt, zal de BBC het organiseren'', stelt Pérez Tornero. De Spaanse omroep concentreert zich nu weer op de nieuwe inzending. ,,We gaan de volgende keer voor de winst'', zegt hij. Ook voert RTVE gesprekken over een Latijns-Amerikaanse versie van het songfestival.
De BBC heeft nog niet gereageerd op de mogelijke organiserende rol van volgend jaar. Ook de European Broadcasting Union, de overkoepelende organisator van het songfestival, heeft zich nog niet uitgelaten over de plek waar het evenement volgend jaar is.
Oekraïne is ondanks de oorlog momenteel druk bezig met de organisatie. Maandag liet het presidentieel bureau weten dat er voorlopig geen mededelingen worden gedaan over de mogelijke gaststeden in verband met de veiligheid.
De Oekraïense staatssecretaris van Buitenlandse Zaken Emine Dzheppar heeft dinsdagavond gewaarschuwd dat de oorlog in Oekraïne zich over het Europese continent zal verspreiden als Europa de oorlog niet binnen de perken houdt.
De VS gaat helpen bij het bouwen van tijdelijke silos langs de Oekraïense grens. In de graansilos, die onder meer in Polen komen te staan, moet 20 miljoen ton graan passen. De distributie van deze enorme voorraad, die momenteel Oekraïne niet uit kan wegens de blokkade van havens aan de Zwarte Zee, moet 'de voedselprijzen omlaag brengen', aldus de Amerikaanse president Joe Biden.
Momenteel wordt gewerkt aan een plan om het graan via het spoor Oekraïne uit te krijgen, meldt Biden. Aan de grens moet het vervolgens vanuit de Oekraïense treinen in de silos terechtkomen, om vervolgens te worden overgeheveld naar Europese treinen die het graan verder kunnen vervoeren.
Wel waarschuwt Biden dat de uitvoering van dit plan niet van de ene op de andere dag kan worden gerealiseerd. ,,Het gaat tijd kosten", aldus de Amerikaanse president.
Oekraïne noemt Bidens plan 'slechts een van de mogelijk nuttige stappen om voedselzekerheid te garanderen. ,,Maar we hebben ook een groene corridor voor onze havens nodig", zei de stafchef van de Oekraïense president Volodimir Zelenski in een reactie. Oekraïne heeft steeds gezegd dat vervoer over de Zwarte Zee de beste manier is om de graanexport weer op gang te krijgen.
De VS en hun bondgenoten sluiten die route voorlopig echter uit, zei Biden. ,,Het kan er niet uit via de Zwarte Zee, omdat het uit het water wordt geblazen." Daarmee verwees de president naar de vele zeemijnen die Rusland en Oekraïne sinds het begin van de oorlog hebben gelegd. Zo'n 84 buitenlandse schepen zitten daardoor vast in Oekraïense havens, vaak met graan aan boord.
Ook Nederland levert Oekraïne antischeepsraketten. Met de zogeheten Harpoon-raketten kan het benarde land de Russische marine op de Zwarte Zee op veilige afstand houden, is de bedoeling. De Britse minister van Defensie noemt Nederland als een van de leveranciers en Navo-bronnen laten doorschemeren dat dat klopt.
Oekraïne smeekt al weken om meer zware wapens om zich het binnengevallen Russische leger van het lijf te kunnen houden. Nederland beloofde het land eerder al vijf pantserhouwitsers. Oekraïense militairen oefenen nog met dat zware geschut, maar kunnen daar binnenkort voldoende mee overweg om ze tegen de Russen te kunnen inzetten, zei minister Kajsa Ollongren na nieuw overleg met bondgenoten over militaire steun aan Oekraïne. ,,Die pantserhouwitsers komen eraan, en dat zal zeker niet het laatste zijn wat we kunnen leveren."
De Amerikaanse defensieminister Lloyd Austin, die het overleg in Brussel had belegd, prees Nederland na afloop. De artillerie die landen als Nederland schenken 'zal cruciaal zijn in Oekraïnes inspanningen om Rusland terug te slaan in de Donbas', zei Austin.
De regering in Kiev had voor het overleg een lange verlanglijst naar buiten gebracht met geschut, tanks en drones. Rusland krijgt meer en meer de overhand nu de oorlog is uitgemond in een uitputtingsslag die vooral wordt uitgevochten met artillerie. Die hebben de Russen in overvloed.
Oekraïne overweegt het Eurovisie Songfestival volgend jaar in drie verschillende regio’s in het land te gaan organiseren. Dat heeft omroep UA:PBC, die het evenement gaat organiseren, woensdag bekendgemaakt.
Oekraïne won dit jaar het liedjesfestijn. Daarom zou de volgende editie in principe nu in het door oorlog geteisterde land moeten plaatsvinden. Het land is deze week officieel begonnen met de voorbereidingen voor het volgende Eurovisie Songfestival. Er is een organisatiecomité gevormd en goedgekeurd.
,,Gisteren hebben we een vragenlijst beantwoord voor het hosten van Eurovisie in Oekraïne bij de European Broadcasting Union”, aldus Oleksandr Tkachenko, de Oekraïense minister van cultuur. ,,Binnen een zeer korte tijdspanne slaagde de regering erin om grondige en uitgebreide antwoorden te geven.”
Turkije is niet tevreden met de schriftelijke reactie van Zweden op eisen die Ankara heeft gesteld voor de Zweedse toetreding tot de Navo. Aan de verwachtingen is niet voldaan, zei minister van Buitenlandse Zaken Mevlut Cavusoglu woensdag. Hij herhaalde nog maar eens dat Stockholm de eisen moet inwilligen voordat er een Turks jawoord komt.
Zweden en Finland vroegen vorige maand het lidmaatschap van de militaire alliantie aan, in reactie op de Russische invasie van Oekraïne. De tegenstand van Turkije werd niet verwacht. Ankara zegt dat de Zweedse steun aan Koerdische militanten van de terroristische PKK of daaraan gelieerde organisaties onaanvaardbaar te vinden en moet worden ingetrokken.
Een andere eis is dat Zweden zijn besluit om vergunningen voor wapenexport naar Turkije in te trekken ongedaan maakt. Ook van Finland worden stappen verwacht. De Turkse president Recep Tayyip Erdogan zei woensdag dat 'zolang Zweden en Finland geen concrete maatregelen nemen in de strijd tegen het terrorisme, ons standpunt niet zal veranderen.
Navo-topman Jens Stoltenberg zei maandag tijdens een bezoek aan Zweden dat de Navo 'hard en actief' werkt om de zorgen van Turkije zo snel mogelijk op te lossen. De Finse premier Sanna Marin erkende dinsdag dat de aanvragen lang kunnen blijven liggen als er voor de Navo-top van eind juni in Madrid geen overeenstemming met Turkije wordt bereikt.
Het hotel naast het huis waar HLN-verslaggever Jan Hunin in Bachmoet in de Donbas-regio verblijft, is dinsdagnacht getroffen door een Russische clusterbom. Volgens de lokale bewoners was de bom gericht op het huis van Jan, omdat daar ook Oekraïense soldaten overnachten:
De Amerikaanse president Joe Biden zegt dat de Verenigde Staten voor 1 miljard dollar aan wapens en militaire uitrustingen naar Oekraïne sturen. Daarbovenop komt nog 225 miljoen dollar aan humanitaire hulp.
Het wapenpakket bestaat uit onder meer voertuigen met antischeepsraketten, artillerie, munitie voor houwitsers, beveiligde radio's, nachtkijkers en andere apparatuur kunnen aanschaffen.
Oekraïne vraagt al maanden om meer en zwaardere wapens. Als het Westen sneller wapens zou leveren, zouden de Russische troepen volgens president Volodimir Zelenski sneller teruggedrongen kunnen worden.
De humanitaire steun is bedoeld voor schoon drinkwater, medische hulp, voedsel en onderdak voor getroffenen in Oekraïne. Biden sprak woensdag telefonisch met Zelenski. Hij zegde in dat gesprek de blijvende Amerikaanse steun toe in de oorlog met Rusland.
De Navo-ministers van Defensie zijn bijeen in Brussel om te praten over de situatie in Oekraïne. De Amerikaanse defensieminister Lloyd Austin roept westerse bondgenoten op om ook de wapenleveringen op te voeren. ,,We kunnen ons niet veroorloven te verslappen. Oekraïne staat voor een cruciaal moment in de oorlog."
Het Verenigd Koninkrijk belooft ook raketsystemen naar Oekraïne te sturen. Volgens de Britse defensieminister heeft Nederland toegezegd om antischeepsraketten te leveren. Eind mei beloofde Denemarken hetzelfde.
Oekraïense militairen haastten zich dinsdag naar de schuilkelders in Loehansk. Ze wilden inwoners zo snel mogelijk evacueren.
Het Kremlin zegt dat communicatie met de VS 'essentieel' blijft en gebaseerd moet zijn op 'wederzijds respect en wederzijds voordeel'.
,,De VS gaan nergens heen, Europa gaat nergens heen, dus op de een of andere manier zullen we met hen moeten communiceren'', zei Kremlin-woordvoerder, Dmitri Peskov, tijdens zijn regelmatige briefing met verslaggevers.